từ điển cá nhân, mùa hè 2021
Nguyễn Ngọc Tư
Không có biển.
Kể cả bạn nghe được tiếng sóng, nhìn thấy được con nước xanh biếc chừng
như vô tận ấy bên kia con đường, sau một sợi dây giăng. Chùng xuống, vẻ
lỏng lẻo, trông sợi dây thật mong manh nhưng lại đầy sức mạnh. Sợi dây
đồng nghĩa với tường thành. Nó ở đó để ngăn trở bạn. Chừng nào bạn không
thể ào vào những cơn sóng ấy, sảng khoái sải cánh trên chúng, thân thể
ngấm tinh thể muối của thứ nước mặn mòi, thì con nước ồn ào bao lượn
sóng ra vào ấy không thể gọi là biển.
Ở trang 3, từ du
lịch, kỳ nghỉ đã biến mất.
Bạn có thể nhìn thấy dấu vết của nó ở những tòa nhà với nhiều buồng
phòng, nơi từng được gọi là khách
sạn, khu nghỉ dưỡng,
những nơi chốn giờ trở nên ảm đạm, với con chó nằm ngái ngủ trên bộ sa
lông vốn dành cho khách, chăn gối ẩm mốc thiếu hơi người, đâu đó ở góc
quầy rượu, nhện bắt đầu giăng dây. Những biển báo bán tháo treo ngoài
cổng xiên xẹo không ai buồn sửa. Một cựu nhân viên lễ tân quay lại nơi
cô từng làm việc để lấy những thứ còn sót lại, một chiếc lược, đôi dép
mủ, và thỏi son xài dở trong ngăn kéo. Cảnh cô nấn ná sau quầy vuốt
chồng danh thiếp phủ bụi gợi nhớ một câu trong Vertigo, “tháng Mười Một
đối với ngành khách sạn là tháng cô hồn, thời điểm mà số nhân sự tinh
giản trong các cơ sở lưu trú vắng vẻ luôn thương tiếc những vị khách trả
phòng cứ như là vĩnh biệt người chết”. Khác nhau ở thời gian, giờ là mùa
hè, kể cả không có biển, chuyến
đi, đặt phòng, thì hè vẫn là hè, vẫn nhởn nhơ rót nắng vào những bãi
cát không có dấu chân người, và đường mòn lên núi thất thủ bởi rêu.
Quyển từ điển riêng của bạn từ lâu đã nghèo nàn, giờ
thêm nhiều trang trắng. Không còn
rạp chiếu phim, nhà sách, cả
quán nước cũng phù phiếm xa vời. Có lần thử điền nào mớ từ mà lúc
này mọi người đang truyền tay nhau, những
chánh niệm, tỉnh thức nhưng
bạn vội bôi đi, biết còn lâu mình mới đủ thấu hiểu chúng. Như
vô thường vậy, bạn tưởng đã
thông tỏ rồi, sao lại thất thần khi thấy khói lên từ nhà hỏa táng. Nắm
tro chắc phải chờ người nhận vì thân quyến còn mắc kẹt sau những sợi dây
giăng. Trắc ẩn thì cực hạn,
nhưng bất lực cũng theo đó mà
thít chặt, bóp nghẹt. Bạn nhận ra mớ từ vừa mất đi của mình nhẹ tênh,
ngoài kia nhiều người chỉ có đói,
kiệt quệ, vô vọng, tang thương trong cái mùa hè thê lương này.
Nhiều từ được định nghĩa lại.
Công viên là nơi tụ tập của
gió, của thảm lá ngày càng dày.
Hẹn hò đồng nghĩa với bất định, bỏ lỡ. Trong ngữ lưu tháng Bảy, nếu
ta nói hẹn cuối năm gặp nhau, người bạn sẽ hiểu rằng có thể tháng chạp
năm sau. Hoặc chỉ là một kiểu giao đãi bâng quơ thuận miệng, cuộc gặp đó
không bao giờ xảy ra. Hạnh phúc,
cái từ mà bạn ngờ vực nó không có thực, một khuya nghe tiếng xe cứu
thương xé toang tịch mịch, bạn nghĩ thật may mình còn nghe được dư chấn
của cơn chuột rút trên bó cơ đau. Sẽ có người đơn giản hơn, hạnh phúc là
món trứng chiên có ít lá hành, là được tặng một đòn bánh tét, được về
quê cách chỗ trọ năm chục cây số. Cái đơn vị đo khoảng cách ấy, mùa hè
này, mất sạch độ chính xác. Có người đi cả tháng mới hết một chục ki lô
mét đường, hoặc ở khoảng cách có thể nhìn thấy bằng mắt thường, ta sẽ
không bao giờ tới được.
Chỉ sợ hãi là
còn nguyên nghĩa gốc, tái lạnh và nặng trịch.
Xuất hiện nhiều từ lạ mặt. Bạn còn chưa từng hình dung
chúng có tồn tại ở nơi chốn này. Giàu tưởng tượng đến mấy, cũng không
nghĩ tới một ngày những phong
tỏa, cách ly, giới nghiêm, lại nằm chễm chệ trong từ điển đời mình.
Những từ đúc bằng bê tông, thẳng căng, trực tiếp đẩy bạn vào căn buồng
chật với song sắt chung quanh. Thi thoảng bạn nghe được tiếng nước từ
trời, biết là mưa hè đang bung nở ngoài kia. Một khuya nào mất ngủ, bạn
ngó ngấn trăng bên cửa sổ xê dịch theo tiếng gà. Và nắng nữa, bạn có thể
cảm nhận được từng chuyển động nhỏ của thứ thời tiết đầy biến ảo của mùa
hè, những đám mây cũng diễu hành với nhiều hình dạng, đậm nhạt khác
nhau, bạn biết nắng mưa đang lễ hội trước khi gió chướng mang mùa khô
nhàm chán trở về, nhưng không thể tắm mình trong chúng.
“Mình chỉ cần vượt qua mấy từ này là thoát”, bạn nghĩ
vậy. Một ngày nào những dây giăng được hạ xuống, và bạn mở cửa bước ra
ngoài vươn vai hít thở trước khi nỗi hưng phấn ập tới, giờ thì chạy đi
thăm ba má trước, hay cứ đảo xe chạy một vòng, hòa mình vào thời khắc
thành phố bừng tỉnh khỏi hôn mê ? Giở tay giở chân, hắng giọng thử nói
một vài câu, kiểm tra lại các giác quan, thành phố chưa biết rằng còn
lâu lắm, hoặc gần như không thể kiểm đếm hết những thương vong, mất mát.
Ngại mỗi nỗi, trong tương lai giả định ấy, từ
chiến thắng sẽ xủng xoảng
khắp nơi, nó khiến bạn khó ở đến mức chạy vội về nhà, gài chặt cửa. Bạn
tin chiến thắng không tồn tại, chừng nào còn giấu mặt trong khẩu trang,
còn nhớ những người rơi ra không nơi chốn nào nhận lấy, những cánh cửa
trong xóm đóng sầm khi xe bệnh viện đón người láng giềng đi, áo một bà
mẹ ướt ròng sữa khi phải kẹt lại trong khu phong tỏa, nén nhang xa xôi
thắp lạy một chân trời, những phận người tro than cháy vội, bãi tha ma
cứ nới rộng mãi ra. Trong cuộc chiến với một thứ độc địa gần như vô
hình, ta chỉ có thể thụ động chống đỡ hết đợt này đến đợt tấn công khác,
và thua từ lúc khởi đầu, thua đau, thua trắng. Làm gì có chiến thắng khi
bao đám mây dự cảm tối ám trên đầu, báo hiệu buổi chạng vạng này còn
lâu.
Trở về trang chủ Nguyễn Ngọc Tư
Dùng bản Tư gởi
|