Như những mùa thu
Ðỗ Quang Nghĩa Bìa: Đinh Cường
*.
Ta biết tất cả rồi sẽ qua
Nhưng không biết những gì rồi sẽ tới.
Nỗi buồn theo ta như bóng với hình,
có những lúc ta thành cái bóng.
*.
Nhớ người về bên sông
neo bờ, không đi nữa
hồn thơ nay làm gió
đưa thuyền ra xa khơi.
*.
Có một lần đưa nắng vào thơ
và một lần đưa thơ vào nắng,
hai lần, nghĩ về em...
giữa đời, anh hạnh phúc.
Có một lần đưa nắng vào thơ...
Hạnh phúc, bao giờ không thoáng qua.
*.
Sao em thôi hát?
khi bước chân tôi đến cửa.
Sao em thôi cười?
lúc gặp cái nhìn của tôi.
Sao em không ra?
khi ngoài kia tôi đang đứng đợi.
Sao em không nghe?
những gì tôi nói chẳng thành câu?
Tôi hỏi em, hỏi đến bao giờ
em nói hết những điều tôi muốn biết
em ngưng hát nhưng trong tôi tiếng hát
của em, vẫn chấp chới ngân xa.
Em không ra -
nhưng chính em, cũng vì tôi - đang đợi?
Câu trả lời - bao nhiêu câu hỏi
hỏi ai bây giờ? Nên tôi đến hỏi em.
*.
Tôi chờ em trước cổng
Sương rơi - đêm lan - thời gian trôi.
Gió xào xạc trong cây
Gió xào xạc trong tôi...
Rồi em tới, cùng tôi, dào dạt gió.
*.
Tôi gặp em buổi sáng mùa thu...
Tôi gặp em giữa chiều mùa thu...
Tôi gặp em trong tối mùa thu...
Tôi gặp em đêm mơ mùa thu...
Tôi yêu em trong muôn mùa thu.
*.
Nếu tôi nói về những đám mây lặng lẽ, về tia nắng ấm lòng, về
ngan ngát hương hoa, thì chính là lúc tôi nói về em đấy.
Bởi tình yêu không bao giờ chỉ bắt đầu bằng câu nói tỏ tình; cũng
chưa bao giờ chết ngay sau một lời vĩnh biệt... như nước ngấm vào cát sa mạc, tình yêu em làm
hồn tôi mát rượi và khiến tôi bỗng khát khao, khát khao hơn nữa.
Tôi quả quyết rằng chúng ta cùng đồng tình trong im lặng bởi
chính đó là ngôn ngữ hùng hồn của tình yêu.
Tôi đưa em về và ta hẹn gặp nhau ngày mai, khi tôi đi rồi mà em
còn đứng đó, tôi biết em sẽ khẽ thở dài rồi theo lối đi về.
Ngày mai, khi bình minh sáng dần, tôi sẽ mong cho chiều chóng tối
bởi đó là giờ mà tôi hẹn em:
Ðó, vẫn em đang đứng trước tôi, da trắng - mắt trong, tôi bỗng
muốn cất lời ngợi ca, nhưng tôi kìm mình lại, bản thân em tự rõ điều đó rồi.
Con vạc kêu ngoài trời và sao đêm dần tắt, đồng hồ nhịp những
giây cuối cùng của ngày dài sắp qua.
Và chính từ lúc tôi ý thức được điều đó thì tim tôi đã bắt đầu
đếm nhịp của ngày mới tới rồi.
*.
Ta không đi tìm em sau lần chia tay cuối cùng
Vẫn thấy em trên những đường quen, lối cũ
Tình cho nhau không đủ thành đôi
nhưng đủ: suốt đời thiếu vắng.
Em không đi tìm ta sau lần chia tay cuối cùng
bao lần nghĩ về quá khứ
bấy nhiêu lần ta nghĩ về em.
Sau lần chia tay cuối cùng
vẫn còn những lần gặp gỡ
nhưng cả hai đều rõ
trước đó - lần chia tay cuối cùng.
*.
Trong một đêm thu bình thường anh đèo em đi trên con đường cây
sữa, chúng ta cùng reo lên trước mùi hương kỳ diệu ngọt lành. (Ai là người sẽ
reo lên như thế khi anh ta chỉ có một mình?)
Anh tự hào khi có em bên cạnh nhưng anh không khoe ai. Trong tĩnh
yên tình yêu sống động hơn nhiều.
Mình góp cho nhau những gì cả hai cùng có, nhưng tài sản hóa ra
nhiều lên vô tận và những ai chưa thực sự yêu đều phải ghen với chúng mình.
Có một ngày trái tim anh mở ra để đón em vào (chính anh cũng
không hay nhưng bây giờ anh không hề phật ý); anh thấy rằng những giọt máu từ
đây thắm sắc hơn.
Và tình yêu, đó là nguồn hạnh phúc đời đời nuôi loài người bên
nhau chung sống.
Nếu chính anh là dầu, thì tình yêu là lửa, bên em sáng chói tựa
mặt trời.
Nếu chính anh là rừng, thì tình yêu là gió, bên em cùng xào xạc
tiếng chim.
Nếu chính anh là biển, thì tình yêu là bờ, bên em cùng dào dạt
phương trời. Và tình yêu, đó là nguồn hạnh
phúc đời đời...
*.
Anh có thấy trẻ con chạy sau buổi tan
trường trên phố ngập nắng?
Buổi chiều đông bớt lạnh
những chiếc bóng bé nhỏ chạy xôn xao trên đường
Bụi bợn lên từ những gót chân ríu rít.
Tôi có cảm tưởng như chúng đang chuyển động
trong một nhịp trống vô hình,
một nhịp trống náo nức.
Một ý nghĩ về hạnh phúc le lói rồi sáng bừng
Bầy trẻ nhỏ vô tư.
Anh có thấy trẻ con
chạy sau buổi tan trường trên phố ngập nắng?
*.
Ðêm,
nhẹ nhàng như mùi hương
và trong anh nỗi nhớ em đang cuộn lên như sóng trên mặt hồ.
Nước sóng sánh đang quyện với ánh trăng đầu tháng: trăng còn
khuyết nhưng tình yêu đã tròn.
Gió thổi,
cây không dậy tiếng xạc xào
những chiếc lá còn bóng ướt nước mưa cuối chiều bỗng nhấp nhóa
tựa ánh sao sa.
những vì sao đã lặng lẽ trên trời
những người yêu nhau còn bên nhau mà giờ chia tay đã sắp tới rồi.
Ðêm mênh mang,
sự hòa hợp vô hình...
Anh cho rằng cảm giác ấy là từ những ai đang đi bên nhau kia
mang lại cho đất trời.
*.
Thà một vết thương
còn hơn một lỗ hổng!
anh ta nhắc lại cùng tôi.
*.
Năm bông quỳnh trong bàn tay cô gái…
tưởng như vẫn bây giờ.
Màu sáng trắng rực rỡ từ những cánh hoa ánh lên gương mặt nàng
thành một niềm vui, một vẻ đẹp gần như kỳ ảo.
Năm bông hoa không tự biết mình đẹp thế nào, cũng như người con
gái quên rằng mình quá quyến rũ trong khung cảnh êm đềm.
Năm bông quỳnh, nàng đã cùng tôi ra hái, những đốm sáng mềm mại
tỏa trong bóng đêm thơm ngát. Thế rồi năm bông hoa đọng lại trên tay nàng.
Không, tôi tin rằng không có cảnh nào có thể đẹp hơn và vẫn nhớ
lòng mình rất lung linh lúc ấy…
Trời vừa mưa xong, ướt lạnh, không gian quá ngỡ ngàng.
Trăng chưa lên và sao chưa mọc, nhưng biết đâu tất cả ánh sáng đã
tụ lại trên tay nàng.
Ôi những bông quỳnh kiều diễm, thiên nhiên đã tạo ra em để tôi
đặt lên tay nàng.
Năm bông hoa, một niềm ước muốn, vâng tôi muốn hái lòng mình để
đặt lên tay nàng như thế, nàng biết không?
*.
Cửa biển nơi nào, hỡi dãy đảo núi
che tầm mắt ta nhìn về xa vời?
Mây màu thiên thanh,
hay ánh biển hắt lên trời lộng gió?
Chân bâng khuâng theo làn sóng sẽ vỗ.
Những ý nghĩ không thành hình chìm trong man mác buồn
hay nỗi nhớ về hạnh phúc đã như cánh chim vừa bay đi khuất?
Em, hãy đi bên anh và đừng nói.
*.
Mùa đông
- chiều -
cánh chim lạc gió.
Như mối tình của một con người
không bao giờ còn mong đáp lại.
*.
Anh giữ nắng mùa thu trong tuổi thơ của mình
và em hỏi tại sao?
Anh giữ gió mùa thu trong tuổi thơ của mình
và em hỏi tại sao?
Anh yêu em trong mùa thu năm nay
thời gian trôi - tình yêu lớn dần,
dầu khi mùa đông tới.
Anh viết bài thơ này
kỷ niệm một mùa thu sáng trong.
*.
Và Chúa trời đã cho ta những gì?
- Một ngày kia ta sinh ra đời.
Và tình yêu đã cho ta những gì?
- Hai tư năm sau ta hạnh phúc!
*.
Buổi chiều và nỗi nhớ
vây quanh anh như hoàng hôn
vây bọc buổi chiều
Anh còn biết đi đâu?
*.
Dù không bao giờ còn về bên nhau,
ta thầm mong cho nhau điều lành,
phải không em?
Những nẻo đường ta đi,
trên mặt đất - bây giờ,
sao xa xôi đến thế.
Mãi trong anh những đêm hè thầm thĩ
góc phố cuối cùng, nơi ta chia tay.
Ðôi dòng này dù em không hay
phương trời này hồn anh không say.
Thôi em đi...
chúc em hạnh phúc.
(92-93-94) *. Ta mang nỗi buồn viễn xứ
đi trong nỗi buồn mùa thu
nhắc chi những gì quá khứ
sương sa, mưa xuống âm thầm.
***
Trên nỗi buồn lại thêm nỗi buồn nữa
trên lá vàng lại thêm lá vàng nữa
cuộc đời ta?
***
Ta vẫn yêu mối tình ấy thôi
ta vẫn đau nỗi buồn ấy thôi
thu nay có lại như thu trước?
non nước bây giờ: năm tháng trôi.
***
Nghe tiếng chim, mưa tạnh?
Khoác vội áo ra ngoài.
Lận đận trong mưa thưa
với dăm lời hát cũ
trong một chiều xa vợ
trong một chiều xa con
trong một chiều xa nước. Ðêm về nghe gió sang. *. Tháng ba, 1994 Ðất khách vào tháng ba nhớ và xa. Hoa xuyên tuyết cuối mùa xanh và tím. Con gái ta bé nhỏ, thiếu mẹ, vắng cha nào đã biết gì. Ta thương con và khóc nhưng riêng gì tháng ba. *. Mùa xuân đến bằng những mầm cỏ nhỏ mọc ngoài cánh đồng từng tiếng chim cu gáy êm và thiết tha. (Những hình vẽ của con, những lời thư ngộ nghĩnh,
bao lần cha ước mong...)
Tháng ngày con lớn lên -
tháng ngày cha đánh mất.
Mùa xuân đến bằng những mầm cỏ sắc,
con gái ơi.
3-95
*.
Chiều tan
cánh chim trời
hay những tro tàn?
bay loạn
ngoài chân mây.
Bên sông, đôi vịt trời quen
dừng lại ngang phiến đá già
ta đi,
mùa xuân đang thắm lại -
trên những cánh hoa.
*.
Rong chơi
đôi dãy phố và đôi cánh đồng
Rong chơi
bên sông êm và trong rừng vắng
Rong chơi
trong sương mù và trong trăng sáng.
Rong chơi
trong định mệnh phũ phàng.
*.
Vầng trăng nhỏ bé -
đêm ta về - chìm dưới đáy sông sâu, lặng lẽ.
Nước chảy, theo thời gian,
và gương trăng khi mờ, khi tỏ.
Buồn hay vui, ai có hỏi một lần.
Này trăng,
người có
quá khứ không?
*. Ðoạn khúc
I.
Sông con chảy
trong vàng thu
yên ắng.
Mù sương giăng
che một vầng trăng
xa vắng.
Thảng thốt đau.
II.
Gà nhà gáy
tiếng hoang
tinh mơ sáng.
Ðơn sơ
một vầng trăng
bạt gió.
Chơ vơ xa.
*. Ðồng hương, những ngày chết chóc 1996...
Trước bầu trời cao và rộng này lẽ nào lòng không sáng.
Trước màu xanh lộng lẫy lá non này nghĩ gì chuyện âm u.
(xuân '96 )
Có những lúc niềm cay đắng ngấm trong từng ánh mắt.
Có những lúc khói thuốc bay
như khói hương
nguyện cho những đời vẫn sống.
Có những lúc nuốt máu trong mồm
cho khỏi rớt xuống cống.
Có những lúc máu nhỏ xuống thảm cùn
chỉ có con gián biết.
Có những lúc máu nhỏ xuống lá mục
chỉ có con sâu biết.
Có những lúc thân cát bụi bị hất về cát bụi
bằng một phát súng giảm thanh.
Có những cô hồn - viễn xứ...
7-96
*.
Trăng rất mảnh, trong một đêm đầu xuân
sương rất mỏng, trong một đêm đầu xuân.
Ðường rất nhỏ đưa hồn
đi xa ngái:
phố, mưa phùn, sau một
đêm: mùa xuân!
*. 'Nỗi lòng người đi'
1.
Tiếng hát vang - những nỗi buồn đa sắc
miên man trôi miền ký ức không lời.
Có nhu cầu đứng giữa hào quang
và nhu cầu ngồi trong bóng tối.
Khát vọng được thăng hoa
và khát vọng vẫn giữ được chính mình
không chỉ trong câu hát
không chỉ một đêm nay.
2.
Một ngày ta xa Hà Nội
và xa em.
Một ngày ta xa Sài Gòn
và xa nước. Những đôi tình nhân buồn thê
thiết.
Chỉ mong đừng ước như người già
hẹn ngày về
của những nắm tro.
7-97
_________________
'Nỗi lòng người đi': bài hát của Anh Bằng
*.
Vì đã nở mấy hôm
vì mưa xuân
và gió xuân
những cánh đào phai
nhẹ nhàng rơi xuống đất.
Bên những gốc đào xưa: dòng - sông - thời - gian,
đi qua đời thật chậm,
như ngừng trôi.
*.
Buổi sáng,
trong sương mù hiện ra những lá vàng non đầu tiên.
Em có nhớ tình thu ngày xưa?
ta vẫn nhớ tình thu ngày xưa,
không ai biết tình thu ngày sau.
Trong không khí, một chiếc lá vàng non nhói sáng.
*. Một chiều đông
(trong khu tưởng niệm Hồng quân
Mùa đông
những bức tượng đồng
rùng mình
trong trắng tuyết.
Lặng vang
lời thơ cũ:
'Vinh quang
vinh quang
đời đời vinh quang.' (*)
Nửa thế kỷ lạnh chiến tranh nóng -
Nửa thế kỷ nóng
chiến tranh lạnh.
Ngọn lửa vĩnh cửu
từ lâu không cháy nữa.
Vòng nguyệt quế bằng đồng
xanh lạnh.
Nửa thế kỷ đi qua -
những người lính Nga vô danh
lầm lụi về Tổ quốc
những ca sĩ Nga vô danh
hát rong muôn nẻo đường nước Ðức.
_________________
(*) Thơ Rôđevenxky, bản dịch Thái Bá Tân
*.
Những mẩu vụn thơ
như những mẩu vụn bánh mỳ
không đủ nuôi ta sống
nhưng dù sao...
*. 'Xa khơi'
Vắng biển, nhưng những cánh buồm mây
thả đầy trên vòm trời thu - dịu - nắng.
Hiện dần lên những cánh chim bỏ xứ
chảy về
Nắng tỏa chiều nay và nắng tỏa
trên những cánh chim.
9 - 97
___________________
'Xa Khơi': bài hát của Nguyễn Tài Tuệ
*. Những cửa sổ nhà tôi
Một cửa nhìn xuống phố
Một cửa mở thấy núi đồi.
Hồn tôi mang chiều - trên - sông
dịu dàng
trôi đi mãi.
*. Tặng...
Tuổi đã ngoài bốn mươi
thấy đời toàn chắp vá.
Như mối tình đang say đắm này đây:
có thể nàng sẽ bỏ hắn để theo
người đàn ông khác
có thể hắn sẽ bỏ nàng để theo
người đàn bà khác.
Có thể
chỉ chán mà buông nhau,
xoàng xĩnh thế thôi.
*. Xa bố
Ðã thấy trong gương tóc đen chen tóc bạc
bốn năm con xa nhà.
Này là nét của mẹ
này là nét của cha này là mũi tẹt da vàng
(lẫn làm sao cho được).
Những ngày kiếm ăn quanh
những ngày gào thét hão
lý tưởng nào, tìm kiếm suốt đời con!
Bố ơi,
tóc bố không còn sợi đen
con còn phiêu bạt mãi
càng già con càng thương bố hơn.
*.
Ràng buộc với cái gì cũng sợ
đành ràng buộc với tự do.
*. Còn duyên
Những bông hồng cuối cùng
cháy rực trên tuyết trắng trong ngày đông đầu tiên.
Như son môi cô gái hồi xưa tôi yêu mến,
đã có lần, ướm tay...
*.
Không giữ lại chút gì cho mình
cứ thấm thía một sắc vàng dâng hiến
không che chắn mùa đông
trái chín mùa lá rụng
thu...
*.
Cũng đừng mãi băn khoăn về sứ mệnh đời này,
trong nắng chiều lãng đãng:
sông thu trôi.
*.
Em cùng ta trong rừng
nghêu ngao những lời hát cũ,
vút trên cao - chiếc lá cuối cùng
sáng lấp lánh rất nhiều tiếc nuối
dưới xa kia sông Lahn êm ả
trôi, giữa
đôi bờ:
núi thu.
*.
Ở đâu đó còn đọng nước mắt
Của con, trong những đêm xa mẹ.
Ở đâu đó còn đọng nước mắt
Những ngày cả nhà ta xa nhau.
Kỷ niệm thành muối xót
Suốt đời cha mang theo.
11-96
*.
Những nụ cười tưởng chừng vĩnh cửu
một ngày tàn dưới đất sâu.
Quê hương tưởng không gì chia cắt
một ngày đã vĩnh viễn xa.
Chiều Long Biên đạp xe về phố
Hà Nội đèn vàng, chỗ sáng chỗ không
đôi quang gánh ngoại ô, vành nón cũ,
lá rụng xuống đường, gió bấc qua đêm.
...Ngang đời - trôi quá khứ.
*.
Buổi sáng, trong sương mù
con chó già
dắt chủ
đi chơi.
*.
Buổi chiều chạy đến cuối trời
bằng những dấu chân trần trên tuyết.
Trăng non!
Nhớ ơi những ngày gió bấc.
Em đã đến và đi
ta đã quên và xa
mười năm hơn, đời nào không lối rẽ?
Nhưng chiều nay
trăng non soi những dấu chân trần trên tuyết.
Tuyết đầy những dấu chân.
12-96
*. Standby
Nửa đêm chợt thức
những ánh đèn? những ánh đèn Standby Standby- Standby- Standby nhả ánh sáng của bầy đom đóm chết. ... Ngủ đi đôi mắt thức tiếc nhớ gì? - trong đêm. 12-96 *. Bên Bến Xuân Ước một ngày trở lại Bến Xuân bến xuân như Văn Cao từng hát. Mà nghiền ngẫm cuộc đời và nghiền ngẫm cuộc tình. Lệ đương mùa, rơi lá chan hòa (*). Ðời trần trụi không còn gì che lấp tình cằn cội không còn gì e ấp.
*. ??? Từ một quãng đời nào ta đánh mất niềm vui? Từ một kiếp trước nào ta đã chọn kiếp này làm tỵ nạn? Hỏi mãi để làm gì? Những luống đất mới cày chợt dâng mùi nhiệt đới. tiếng gõ nào như tiếng mõ bày trâu chiều vào đêm: cánh đồng ký ức, nhạt nhòa phai. 1-97 *. Như là để hát Thương ngọn gió chiều thổi dọc triền sông những lá sẫm màu đau đáu nhìn nhau. Thương ngọn gió chiều thổi trên trời cao trắng mây hững hờ tình thu ra đi. Ngọn gió chiều thương vai xuôi hồn gầy. Mình còn đứng đó hờn xanh, chơi vơi. 3-97 *. Hà Nội Nơi ta sống 'áo chăn chưa ấm thân mình'(*) đêm mất điện đạp mò xe trên phố
và em, lặng thinh.
Nơi ta sống
mưa đêm nước ngập
bụi hoang nắng suông.
Cây đa vẫn một trời xanh lá. Nơi ta yêu dâu da xoan lan hương
trong làn sương buổi
sớm.
Nắng lấp lóa trên vòm cây cơm nguội
lá non tươi như tiếng khóc chào đời.
Sống chi chút những giờ êm ấm
hạnh phúc nào không qua gian nan.
Nơi ta sống
thành phố nửa tỉnh nửa quê
thành phố dở cũ dở mới
cứ mỗi lần 'kỷ niệm'
lại cót ép tượng đài, tụng công đức ngàn năm.
Thành phố cả tin và khờ khạo
bỏ bình yên đi tìm phú quý
chuốc về lắm nhố nhăng.
Rồi một ngày bỏ Hà Nội ta đi
thành phố ấy có gì lưu luyến nữa?
Rồi một ngày bỏ Hà Nội ta đi
quanh ta: mênh mông là quạnh vắng.
10-96
___________________
(*) Lời bài hát 'Nhớ về Hà Nội' của Hoàng Hiệp
8-97
*.
Khi nghĩ về những ngày hoang dại,
ta biết:
sẽ không bao giờ ta quên người ấy.
Khi nghĩ về những ngày hoang dại,
ta biết rằng:
người ấy,
đã lâu rồi,
quên ta.
*. Kỷ niệm cũ
Em không nói với ta
ta không nói với người
trên bãi đá những hình im lặng đứng
biển vỗ sóng ào lên bờ cát:
đêm về, một ngày hoang mang đi.
*.
Khi ấy có một điều hy vọng bé
không ai nói,
chỉ dám nghĩ bơ vơ
điều hy vọng bé ấy
mười năm sau vẫn còn.
*. nhủ
Hãy ủ những chiếc lá vàng dấu im trong miền ký ức nếu có một mùa xa vắng nhớ cho: độ ấy, ta yêu. *. Sau dãy núi là mặt trời hoàng hôn sau màu vàng thu là những cuộc đời lá. Nước mắt có khi rơi, sau một lần hạnh phúc. hay miệng cười như không, sau năm tháng tơi bời. Mai, phía bên kia dãy núi, mặt trời lại lên.
*. Chân dung Từng lang thang qua những trường đại học từng lơ mơ trên những giảng đường 'những
hàng cây thẫm màu in hình lên nền trời ráng đỏ đóa cúc vàng lộng lẫy mùa đang thu...'(*) Giờ làm thợ không nên, làm thày không đắt mãi thư sinh đến thuở bạc đầu (?) Quen với nỗi buồn như khói thuốc quen với suông tình như sương khuya. Không tin ai trên đời, không tin ai trên trời. Sống đã thôi là hạnh phúc yêu đã thôi là đắm say và thu đã thôi là quyến rũ. _____________________ (*) Thơ thời sinh viên *. Mùa thu đi qua trong màn mưa mờ sương những đóa hoa cuối mùa những chiếc lá cuối mùa đua nhau lộng lẫy. Mùa thu đi qua trong màn mưa mờ sương những chiếc lá sắp vàng những sắc vàng sắp rụng những hoa thắm sắp tàn ẩm ướt - dịu dàng.
đi qua trong màn mưa mờ sương. 10-97 *. Lòng phải rất sáng hẵng đến chỗ đông người lòng phải rất tĩnh hẵng vào nơi tốc độ lòng phải rất đằm trên những bước chông gai. *. Ở một đầu mùa đông Ở một đầu mùa đông sương mù và băng giá nhớ về đứa con bé nhỏ với rất nhiều thương yêu. Ở một đầu mùa đông Mưa phùn và gió bấc đứa con gái bé nhỏ vẽ hình ông mặt trời cháy đỏ
rồi gửi cho cha.
Giữa mùa đông chia xa.
*. Gửi con gái
Sông bắt đầu từ suối
và suối bắt đầu từ những khe nước nhỏ.
Li ti sương đọng đầu cành
từ những chiếc lá vàng rơi xuống.
Sau này
thành dòng sông.
Mai ngày con lớn lên
con sẽ đi cùng cha ra biển.
Biển bắt đầu từ sông.
*. Viết cho đứa con sắp ra đời
Cha mong con sau này
tránh được nhiều điều cha từng vấp ngã.
Và cha mong cho con sau này
gặp được một phụ nữ -
yêu con
như mẹ từng yêu cha.
*. Giữa mùa thu Kiều diễm, chậm, dịu dàng mùa thu lan mênh mông trong hỗn hợp của sương mù và nắng.
Anh trở lại nơi ấy, mùa thu
trời rất xanh và mây rất cao.
Nắng rất trong thấy cả núi xa
thấy cả những triền cây vàng thắm.
Ðã có những ngày đầm ấm
những ngày đau đớn, chênh vênh.
Anh đi nghe rừng thu êm vắng
bờ thùy dương da diết một đời.
Nắng rất trong thấy cả núi xa
thấy cả những triền cây vàng thắm.
Ðã sống lại những ngày say đắm...
Mênh mang ngàn nhớ thương. *. Những ngày bố mẹ xa con đã lâu hơn những ngày sống bên con rồi đấy. Long đong trên đất này xa lạ bố mẹ thương con nhiều hơn. Biết đến bao giờ con lớn khôn. *. (bức ảnh TCS và KL) Một ngày đông thiêng liêng trong vòng tay của người tình cũ người đàn bà ấy mỉm cười. Rồi sau đó nàng yên tâm gào - thét - âm - thầm: trên đất mới, tha hương. *. Khi yêu đương đang thành mốt như chiếc quần jeans
em có còn chung thủy?
Anh trút hết mồ hôi trên chuyến xe khách
người và người ồn ào khó chịu
em có còn dịu dàng?
* * *
Cơn gió bụi tháng ngày
cuốn phăng đi bao niềm hoài ước
trôi nổi ngang đời bao nỗi hoài nghi
vận người đổi thay hệt như vận nước.
Anh không tự hiểu mình
em không hiểu nổi anh.
Một lần xa hóa ra vĩnh viễn.
Chiếc quần jeans bạc gối
chuyến xe bus cuối cùng bỏ khách đợi ngang đường.
84-97
*.
Chiều nắng trong, nửa vầng trăng non
lơ lửng đính trên nền trời lá mạ.
Thiếu phụ nhớ con
nhớ bàn tay tí hon
chỉ lên chiếc đèn đường
tưởng trăng.
Chiều nắng vơi, thiếu phụ, cuối đông
nhạt gió - nửa vầng trăng - không nói.
1-98
*. Bên sông Lahn
Gặp sông Lahn một quãng vắng, trong rừng
thấy sóng trên sông chở nắng
chở gió,
và tiếng chim,
trôi lên phía trước.
Mỗi ngày sống - mỗi ngày xa,
mỗi ngày xanh trong cỏ biếc
dập dềnh qua.
Gặp sông Lahn một quãng vắng, trong rừng.
5-98
*. Mùa xuân
Lá đã thẫm, che khuất những bố già đang làm vườn
mây đã cao, nhớ xưa thời thơ ấu.
Con chim nhỏ lại về
ăn quả - nhả hạt
như những ngày chưa xa.
Có những ngày chưa bao giờ xa
mùa theo hoa nở thầm ký ức
ngắt xanh trời viễn khơi.
6-98
*. Replay Dòng sông, đôi bờ ngỏ mùa xuân...
Trở lại quá khứ gặp nhiều người quen hơn bây giờ
trong những giai điệu mê đắm lòng ta.
Giờ đây tất cả đều đã khác:
ta đã không thành đạt
họ cũng đã quá già.
Từng không biết sẽ bay cao tới đâu
giờ không biết sẽ rơi sâu tới đâu.
Trở lại quá khứ gặp nhiều người quen
trên con đường đang theo không còn ai người cũ
mà rồi vẫn đi.
10-10-98
*. '98, mùa nước nổi
Sao những nỗi đời không bao giờ khuây khỏa
dẫu ta biết: em yêu ta đến thế!
Những đêm dài đi qua cầu cổ
vằng vặc trăng
loang loáng nước
lũ dâng.
*. Sắp nôel '98
Ðêm mùa đông
cánh đồng
trăng và tuyết.
Và sông Lahn
thân thương, hờ hững
trôi về nơi xa mờ.
Nào ai biết đời mình đang về đâu?
Những anh chàng người tuyết
vừa cười vừa
tan. *.
Gửi một cây anh đào cùng tuổi
Không bao giờ, không bao giờ còn ra quả nữa
nhưng những cuối mùa
quanh gốc,
rụng toàn cuống hoa.
*.
Những câu thơ buồn và lạnh
mang theo suốt cuộc hành trình tôi
sưởi ấm lòng mình
bằng những câu thơ buồn và lạnh cố
nhân ơi! *.
Người câm có ngôn ngữ người câm
người điên có ngôn ngữ người điên
người ta có ngôn ngữ người ta... Cây
nói với tôi bằng ngôn ngữ chồi non
buổi sáng mùa xuân cây
chìa cho tôi một cành hoa đầy. Cho
tôi, lời ai hát tình ca. *.
Mùa thu nhỏ
Gió thổi, ngôi sao ban chiều dần tỏ
ngước mắt, ngước mắt lên, đợi chờ.
Thiên nga vẫy cánh trên mờ sông sương khói
ngày bắt đầu bằng nỗi nhớ nhà
bằng những bước chân lạc vào dĩ vãng
không chỉ toàn đắng cay. Có
những con đường mỗi đi mỗi xa.
Buổi chiều - trong nắng xế mùa
thu trở về trên những cây thánh giá. *.
Em...
Ðừng tìm ta giữa những nẻo đường ta đang lạc lối
giữa quãng đời ta có đợi nữa đâu bao
năm rồi ta có đợi nữa đâu.
Cuộc đời có dài đâu sao
bao nỗi đau phải chịu đến hai lần.
Ðừng tìm ta, đừng đi lạc cùng ta. *. (St. Peter-Ording 8.2001) Ở phía đối diện mặt trời vẫn là đối diện nỗi buồn vẫn tự hỏi lòng suốt đời chỉ mãi thế thôi sao? Ở phía đối diện mặt trời đỉnh tháp nhà thờ nhỏ vạch lên trời một chữ thập dài. *. Nghĩ những bước chân chệch choạch của mình cũng làm cho con đường mòn thêm chút nữa
mà thương cho con đường.
*.
Bên bờ biển, chiều tối
một người dắt chiếc diều
và một con chó nhỏ.
Ðứt dây diều bay đâu,
đứt dây chó quay đâu?
Bên bờ biển, chiều tối
một người đi không mang theo gì cả
đeo đẳng một nỗi buồn.
*.
Không biết gió bắt đầu từ đâu
trên biển xanh rộn sóng.
Nhưng biết gió kết thúc chỗ nào
một nơi nào xa vắng...
*. Nhớ về TCS
Người thường khuấy động nơi yên tĩnh của tâm hồn
đã về cõi vĩnh hằng.
còn nghe tiếng hát Khánh Ly
tan hoang, ơ hờ, hanh hao như ngày thu nắng gió.
Những vết thương không hẹn ngày lành.
Việt nam, Việt nam
sau một cuộc chiến tranh vô vọng
là một nền hòa bình vô vọng.
Một người đã về cõi vĩnh hằng
vết thương đến ngày thôi đau xót
khi những thế hệ này ra đi.
*. Hư vô
Một chút lúa mỳ dại
đã gọi đấy cánh đồng.
Một chút chân trời xa
đã gọi đấy ước mơ.
Viển vông hồn rất cũ
thất bại trải mỗi ngày
đất bằng sao vẫn ngã?
Một chút gì để sống
một chút gì để yêu
một chút gì mãi mãi.
*.
Thị trấn biển ru ta: cơn gió dài trên những hàng dương
tiếng xạc xào đàn hải âu trên dòng kênh nước mặn.
Trị trấn biển ru ta: những đám mây vĩ đại,
lang thang những khoảng trời thăm thẳm xanh.
Những khoảng trời in hình trên biển
và biển trời in hình trong miếng hổ phách già
ta mang về cho con.
*.
Và cuối chiều
dòng sông chảy dưới chiếc cầu gỗ không thể không dịu dàng.
Và cuối chiều rừng bạch dương đã trở vàng trong
nắng lẽ nào không nỗi nhớ.
Và cuối chiều biết ngày xuân đã đi rất xa bao điều, thôi đành lỡ.
Và cuối chiều ngôi sao nào sáng xanh lấp lánh có chăng là đắm say?
*.
Ngồi với nhau đây
hiền như dãy ghế trong nhà thờ
còn nhìn đi đâu
mưa rơi tàn đêm trên biển lớn. Mai này em đã xa. Vắng em trong thành phố vắng em phía dòng sông vắng em nơi nụ hôn vắng em khi tiếng hát. Thế nghĩa là chưa hết vẫn mang niềm nhớ mong? Ngồi với song khuya hồn như dãy ghế trong nhà thờ ấm tay lời nước mắt bao giờ ta có nhau? 10-2002
*.
Vũ trụ của anh: đoạn sông nhỏ bé,
hoa dại theo mùa, lá lúc thu sang.
Ước mơ: một loài chim trên sóng
những cuối chiều - vỗ cánh - bay lên,
giữa nước xanh, trời xanh, yên vắng.
*. (gửi anh Ðặng Tiến)
Những chiếc thuyền bị neo ngoài bến
chỗ sắt thì rỉ, chỗ gỗ thì mòn còn nhớ, lãng du không? Những mây trắng giữa trời còn nhớ đáy sông không? Mái chèo của ai, độ ấy, đâu rồi? *. Cuộc chia tay mùa hạ Hãy quên đi một lần hãy quên anh. Em, nhỏ bé, người - đàn - bà - trinh - nữ, của anh. Cánh tay còn nhớ - lúc ôm em trái tim còn nhớ - lúc hôn em. Nếu yêu thêm một lần: hãy yêu anh. *. Hắn duôi cổ ra nhìn: biển rộng đến chân trời. Biển lặng và êm dưới một vầng trăng trào dâng, đắm đuối. Hắn đi và hắn đi, biển rộng vô bờ ở phía bên kia nhưng có bờ ở phía bên này, cho hắn đi. *. Hắn như người Giao chỉ cuối cùng, bàn chân đã hướng biển, ngón cái còn vọng núi. Ði xa chỉ nhớ về ngô lúa đêm nằm mê lá chuối vỗ quanh nhà. Nhọc nhằn như lũy tre, chiều nghe đàn trâu bước. Nhưng đôi khi hai gã Giao chỉ tránh nhau ở xứ người. *. Cơn bão đã tàn, trời cao lại xanh thắm. Dông tố đã ngừng, dòng sông lại phẳng lặng. Ðâu rồi những cuồng điên, đam mê, gào thét, đâu rồi những vật vã chia ly, hoảng hốt lo âu? Ðâu rồi tất cả đâu rồi, những ngày cháy khát bên nhau? *. Hình phạt Chỉ cần bắt hắn xa con thả cho hắn đi hoang ngoài phố. Chỉ cần bắt hắn xa sông lũ vịt trời, hoàng hôn ngoài bến. Cấm hoa dại, hát ngu ngơ cấm hoài vọng một khung trời đâu đó... Bốn mùa theo gió hú trên cao.
*. Xa cách
Gần cuối năm ngoài đường mưa rơi
những ánh đèn trong vắt
dưới mái hiên kẻ du đãng cuộn mình
chiếc thang máy ga tàu điện ngầm,
không người,
chạy mãi.
Gần cuối năm ngoài đường mưa rơi
hắn đã nhớ về em lúc ấy.
Mối tình đã trở thành mối-tình-của-hắn.
Ðêm rì rầm tiếng mưa.
*. Dạ khúc
Chiều vào đêm, có bao giờ không thế?
Khoảnh khắc bất kỳ - anh đã bên em
lại mơ ước thanh xuân, lại cầm tay, lại sẽ...
Chiều đã mòn dần: bóng tối
bây giờ em ở đâu?
Dĩ vãng trong anh không phải là dĩ vãng
anh vẫn còn mong em.
*. Ilmenau
Bây giờ đã đến lúc viết về những bờ lau bên hồ thời xa vắng
sao quá bơ vơ trước hứa hẹn đầu đời.
Bây giờ đã đến lúc viết rằng khi ấy máu trong người chậm
lại lúc đôi nọ hôn nhau
ngang dốc, chiều, tuyết, mưa.
Bờ lau mọc lúc vào xuân
đứa bạn cùng đường nay đã chết
vẫn biết còn sống còn cơ hội bất tử
vẫn muốn dang tay vẫy lối bạn về.
Thời xa vắng không giữ được em,
khao khát quá nhiều - đời người quá hẹp.
Trở lại
20 năm sau
hồ
những bờ lau
dập dờ
xanh
lửa.
*. Sông chiều
Nước dâng hun hút trôi mau
những miền dã quỳ đã hết.
Hắn ngước lên trời - mây xám
thung lũng sương mờ - sắp mưa.
Hắn nhìn ngược chiều nước chảy
nước lạ, nhưng bờ đá quen.
Ðã đến mùa cưa bớt cành cây
cho khách qua đường khỏi vướng.
*.
Những cây thông ngoài rừng đã chuẩn bị làm cây thông Noel
có kẻ đã chuẩn bị tổng kết đời mình
thùng thuốc nổ chuẩn bị tan thành pháo
cuối năm.
*.
Và mịt mờ trong sương
Chopin
và ngọt ngào bi thương
Chopin.
Ðâu cũng như quê,
đâu cũng như không
Chopin.
*. Tặng...
Trăng nhoè,
nằm trong nôi của mây
đêm nhoè,
nằm trong nôi của sông
tiếng chuông nhà thờ còn nguyên trong gió
anh gửi ánh sao cho nỗi nhớ của anh.
***
Tiếng chuông nhà thờ còn nguyên trong gió
bây giờ em ở đâu
trái đất đã bao lần quay về chỗ cũ
sau ngày ta xa nhau.
Ta tình cờ gặp em
sao cuộc đời đổi khác
sau ngày ta xa nhau.
Bóng trăng muộn chìm sâu trong sóng
nghe tiếng chuông - buổi lễ đã tan
tìm em ở đâu trên trái đất con người?
*.
Hắn đã hứa với em
ngừng thư đi - để thôi.
Hắn đã hứa và cũng làm như thế
em đã quên và đã tin như thế
Hắn muốn quên và cố tin như thế
cho đến một ngày -
bao nhiêu năm sau.
*.
Hắn lại đi trên con đường đêm
lạo rạo tiếng sỏi, ì oạp tiếng sông
trầm sâu - tiếng ngầm của đá.
Ri ri - tiếng côn trùng rỉ rả,
sương đọng cành non, chiếc lá cuối cùng.
Những con đường hoang mang trong đêm
hắn đi cho thỏa cơn nghiền.
*. Gửi con gái
Hoàng hôn xanh - trên biển
ngôi sao nhỏ long lanh
hải âu bay
hay nhịp đời của sóng.
Mặt trời tìm về bình minh
trái đất chìm trong nỗi nhớ
của một người cha.
*.
Liên xô không chọn chiến tranh như nước mình
Liên xô chọn con đường sụp đổ.
Ðã đến lúc chọn chiến tranh cũng khó.
*. Sông chiều Bằng một con cá giả, gã câu những con cá già cùi cũng mắc.
*. Hãnh diện
Vịnh nhỏ bên sông
vịt trời và hắn biết,
nước lặng như gương,
chỉ một mình hắn biết.
*. Cho mùa sau
Vùi củ hành tuy-líp, cuối thu
qua mùa đông - và hoa khoe sắc
trồng một nhành cây cho mùa sau
gài một chùm hạt - chim mang về tổ
gửi một hoàng hôn về phía chân trời.
Mùa sau có thể đến sau ta.
*.
Lắm khi bảo thôi, không thôi được
lắm khi bảo nữa, không nữa được.
Càng đi xa bước chân càng ngắn lại
càng lên cao càng lắm khoảng ngừng.
Mỗi đi mỗi xóa lối sau lưng
nhưng không thể theo vết mòn người khác.
Như chơi mà không phải trò chơi
không chơi, nhưng thường: vô tăm tích.
'Cũng vương cái nghiệp vào thân.'
*. 'Sự mất ngủ của hắn' Những
cơn gió mùa đông thổi lên
rừng không lá đau buốt
biết chừng nào.
Trăng sáng vì đã rằm
không cần hẹn những ai đến ngắm.
Quá nửa đêm,
có những lúc đằng sau đôi mắt nhắm là một đôi mắt thức.
Giữa không gian vời vợi
trăng kiêu hãnh từ trên đỉnh trời trải ánh sáng trinh nguyên
lên mặt đất bao la.
*. (gửi chú Võ Ðình)
Trong bóng tối của khu rừng thưa
khu rừng trên cao không còn lá
mong manh những tiếng chim vội vã
tổ ấm còn xa hay đã sau lưng?
Trong bóng tối của khu rừng thưa
hắn đã giữ những ánh sao trên đất
làm hành trang đi xây tương lai.
(22.11.02) *. Sông trôi trong đêm, buồn không, mây trôi trong đêm, buồn không? Có tiếng động chỉ là tiếng động nước có ánh mờ chỉ là ánh sao. Ði bên sông đêm, buồn trông...
*. Mấy phương án cho một lưỡi dao
Nó hình như đã nổi tiếng từ khi thi sĩ TD dùng để cứa cổ mình.
1.
người ta đã vứt nó như bất kỳ một vật trở nên vô dụng hoặc nguy
hại nào.
2.
người ta đưa nó vào viện bảo tàng, chỗ dính máu là chỗ rỉ trước
tiên.
3.
người ta giữ nó sáng loáng. (28.11.2002)
ÐIỆP KHÚC
I.
Yêu em bao nhiêu cho vừa
khi đời ta đang thanh xuân.
Dù trời mưa phùn lầy lội,
dù đêm gió bấc ngại ngùng
khi đời ta đang thanh xuân
yêu em bao nhiêu cho vừa.
Những ngày thiếu ăn thiếu mặc
đi qua tuổi trẻ chúng mình,
những ngày tình yêu thắp sáng
cháy lên tuổi trẻ chúng mình.
Yêu em bao nhiêu cho vừa
khi đời ta đang thanh xuân.
Tặng em chùm hoa hồng dại
thơm sâu trong những ngày mưa,
tặng em một chiều dâng nắng
hàng cây ôm kín bóng người.
Yêu em, chọn đời - bên - em.
II.
Những chùm hoa hồng dại
thơm trong rừng, ngày mưa
có người đang tìm đấy
có gì không hư vô?
Những chùm hoa hồng dại
thơm trong phòng, ngày mưa
biết có gì mãi mãi
có gì không qua mau?
...
Mặc những gì hư vô
ta vẫn tin người ấy
mặc những gì mãi mãi
ta vẫn vội về em.
Những chùm hoa hồng dại
không phai nhòa, ngày xa.
*:
Chẳng đợi 200 năm
20 năm sau đã có người khóc hắn thơ thế vậy mà hì hục viết...
(11.2002)
12.2002
Chuyện tình
Hai thiên thần có cánh
hôn nhau,
rồi cởi luôn cả cánh.
*.
Rét về,
run những ánh đèn vàng
dưới chân cầu
người đi thưa thớt quá.
Rét về,
rồi một năm sắp qua
hàng bạch dương chìa đôi chiếc lá
úa héo, buồn xo.
Khi rét về,
đời anh tìm hơi ấm - từ em.
*.
Cuộc tình sau không thành
nhưng hắn lấy em làm hệ quy chiếu
xét nét những người tiếp theo.
*.
Thuyền trên sông
lênh đênh là được sống.
Rừng bên sông
hoang sơ là được sống.
Và hắn ước
bên em là được sống.
Hết lênh đênh và hết hoang sơ.
*.
Buổi chiều đi trong mưa
thấy đời cần ít lắm
có một thời để nhớ
có một người để vương
một dòng sông để quen
một bờ cây để lá.
Buổi chiều đi trong mưa.
*. 'Hai khung trời'
Giữa mùa đông
thương con sâm cầm nhỏ
đến ngày tự kiếm ăn
nhào lộn trên sông.
Ðêm mùa đông
thương những con chim sẻ
ngủ trong lá xà cừ
mấy người thành phố
đèn pin, súng hơi
kẻ soi, kẻ bắn.
*. Như là đức tin
Từ bên nhà thờ nhìn xuống dòng sông
sông Lahn
mượt và êm như tóc dài thiếu nữ
bóng thu vàng đáy sông.
Từ đâu
đàn bồ câu bay lên theo tiếng chuông chiều.
Con đường nào bớt xa?
ta không biết
hãy tin vào một chiều, như chiều nay.
*. Ngày trước
Vườn song mai đã nở hoa trắng xóa
đêm rằm
sư thầy ra sân nhìn lên mái chùa.
Mỗi sáng sớm
đứa bé con người quen gọi cổng
'thầy ơi'
lần nào sư thầy cũng giật mình.
Mùa xuân.
*. Ngoài sân bay
Thiếu phụ bé nhỏ
dắt đứa con gái bé nhỏ đi
mãi vào những cánh cửa kính
tự động mở ra:
chia ly.
Khi những đôi mắt không còn rõ hình nhau
biết rằng xa sẽ lâu.
...Trên những cánh đồng mây trắng bạt ngàn
với thiếu phụ bé nhỏ,
hạnh phúc là ngôi sao - ở đâu? - lấp lánh. (8.12.2002)
*. Thêm một lần, chia ly
Em cười như ánh nước đêm trăng
ký ức đưa ta về xa mãi
cuộc đời có mấy lần như thế
mỗi lần già thêm mấy cuộc đời. *. Trong chùa (Vô thần I) Trong chùa
phật nhiều hơn người ở những chùa thiêng
người nhiều hơn phật. Có kẻ đi lễ về với một cây gậy lau suốt ngày leo loanh quanh trong núi. *. Trong nhà thờ (Vô thần II) Trong nhà thờ Chúa Giêsu vừa hy vọng vừa tuyệt vọng. Những kẻ chưa ngộ đạo
đóng Người lên thánh giá. Cái ác vẫn hoành hành Giêsu còn trở lại Có một ngày phán xử cuối cùng Vừa tuyệt vọng - vừa hy vọng. *. Vô thần III Này là tiếng tom nỉ non tiếng đàn này là tiếng chát mấy người hầu bên này là khói hương hồn tôi nhập đồng. Những dải lụa màu phấp phới bay nghiêng đời đổi lấy cơn say. *. Ðộc thoại Khi ta nhìn dòng sông chảy đi ta biết rằng sông thương ta lắm khi ta nhìn hàng cây không lá ta biết đời, chỗ dựa, vẫn còn. Chỉ cần ta đừng bỏ ta thôi.
*. Tàu chiều
Chân trời thẫm
hoàng hôn xanh
cánh đồng mùa đông
mảnh trăng cuối rừng
tìm ta qua cửa sổ con tàu.
Ở đâu, đi đâu
bạn bè ta - những niềm chờ đợi
tha thiết, khôn nguôi.
*. Ngơ ngẩn
Ở gần núi, yêu núi
ở gần sông, yêu sông
đến biển về, nhớ biển.
Giữa bao điều ràng buộc
chọn một góc cuối chiều
tím dần theo ánh sao.
*. Tàu đêm I
Gặp lại em ta sẽ nói gì
tay còn run bắn, nắm tay em?
Thời ta yêu em
không có đêm nào tối như đêm nay
không có đêm nào buốt như đêm nay
không có đêm nào nhớ như đêm nay.
Thời ta yêu em
ý nghĩ của ta rất khác.
Tất cả đều đã khác
sao ta vẫn yêu em.
*. Tàu đêm II
Sao không được như ánh đèn thành phố giống nhau và giống nhau? Sao không được như cát đùa trong gió giống nhau và giống nhau? Sao phải sống nỗi buồn không giống ai sao phải đi đến cuối những chân trời? *. Tàu đêm III Chuyến tàu đêm đi qua vùng đất gắn với cha bây giờ bằng quá khứ 10 năm. 10 năm bạc màu mái tóc không chừng bạc cả ước mơ Chuyến tàu đêm đi qua vùng đất nơi cha đã gieo mầm, cha đã có các con. Những đứa con - và cha tồn tại chuyến tàu đêm có đích để về. *. Nước đóng băng dòng sông mùa đông vết chân con vịt nào xòe trắng. Anh đang sống những ngày không em. Nhũ băng như nhũ đá ngày ta đi lễ chùa. Chim bồ câu tha rơm làm tổ cuối mùa ái ân. Bao giờ mưa rơi trên sông? Những ngày xa em đóng băng trong trí nhớ.
*. 'Ngư tiều y thuật vấn đáp'
Gặp hắn ngu ngơ như tiến sĩ giấy, bèn hỏi
Ngắm gì?
Mùa thu ngắm núi, mùa hạ ngắm sông
(có lần ngắm núi dưới sông từ bờ sông dõi núi, từ trên núi
tầm sông...)
Buồn không?
Hiu hiu tôi mới thực là mình.
Làm thơ?
Từ cái tứ vu vơ
dựng lên cả bài thơ - vất vả lắm.
Viết xong rồi chép lại
rồi nghiền nát câu thơ
tháo ra từng chữ, soi soi
có khi cả bài chỉ để gánh 1 từ
nghĩ điếng người chỉ để cứu 1 câu.
Khổ quá!
Xong bài thơ khoan khoái vô chừng...
Hoa gì?
Hoa gì cũng được miễn đừng quá nhiều
loại nào không ai biết, càng hay
lúc sắp tàn hoa dễ gợi ưu tư.
Những người luỵ hoa hồng
là a dua cả đấy.
Thời tiết?
Nắng hay mưa, đều thích
miễn là được ra đường
tuyết bay, đừng đội mũ.
Tìm gì?
Tôi chỉ đi tìm tôi
lui vạn dặm chỉ để hướng nội thôi.
Thấy không?
Ðến bây giờ chưa rõ.
Sao có lúc như khóc như cười, nông nỗi?
Số là ngày này cách mấy nghìn năm
thương nữ bến sông xa, giặt áo...
Hết thuốc chữa!
Cám ơn.
Tiến sĩ giấy quay đi, chân thấp chân cao. (15.12.2002)
*.
Tuyết rơi từng bông
nhẹ, đều, trắng muốt
đêm giáng sinh,
những ý nghĩ đã trở nên trong sáng
những đau buồn đã xa
hãy tin vào những điều thánh thiện
quỳ xuống mà hát thánh ca.
Tuyết rơi từng đàn,
nhịp nhàng, trắng xóa. (15.12.2002)
*.
Hải âu biết biển mênh mông thế
bay không?
vẫn bay.
Trái đất biết mình đau buồn thế
quay không?
vẫn quay.
Dũng cảm và cuồng điên
trong những tháng ngày
có tên là cuộc sống. (15.12.2002)
*. Trong thành phố
Ðàn bồ câu không biết bên dưới là nhà tù
lượn vòng, lượn mãi
chim ơi, những chấn song, thép gai
chỉ để người chống người.
Bên kia, khu đèn đỏ
người bán người
người mua người
từng phần, từng phân.
Ý nghĩ của ta nhiều khi tan nát
đừng lo,
hãy kiếm chút gì để ăn
mùa đông rồi sẽ rét.
(16.12.02)
*.
Ta mang theo mùa thu
như một niềm mơ ước.
Em mang theo đời ta
lẽ nào em không biết.
(18.12.02)
*.
Có người nhìn đâu cũng ra tiền
có người nhìn đâu cũng ra thơ
có người vừa nhìn ra tiền, vừa nhìn ra thơ
có lẽ...
*. Không phải quá khứ chung chung...
Quá khứ của hắn
mà dùng súng lục để bắn
là chết.
*. Giếng Ngọc I
Mỵ Châu thả những chiếc lông ngỗng
nàng còn biết gì trong cơn bấn loạn ấy?
Lông ngỗng làm sao đánh dấu đoạn đường.
Tất cả những chiếc lông ngỗng đều bay lên trời
khi lưỡi gươm kia hạ xuống.
Trọng Thủy không bao giờ trở lại Âu Lạc,
nhiệm vụ đã hoàn thành.
*. Giếng Ngọc II
Trọng Thủy trở lại Âu Lạc trong một ngày mưa
vua cha sẽ trao chàng cai quản xứ sở này
những chiếc lông ngỗng bết lại, ướt đẫm
chàng biết Mỵ Châu không còn.
Những đêm sao đầy trời
giếng Ngọc vọng trầm tiếng máu
nước mắt hai hàng
Mỵ Châu ở đâu?
Chàng biết Mỵ Châu đang chờ.
Ðàn ngỗng trời khào lên tiếng đáp
tất cả đã hết rồi.
*. Giếng Ngọc III
Mỵ Châu không chết
An Dương Vương tự thấy lỗi ở mình
gươm báu cốt dùng khi tự sát.
Rùa thần mang chiếc xác còn ấm đi vào đại dương.
Quá khứ không còn, cuộc đời sang trang
Trọng Thủy tìm thấy Mỵ Châu một ngày sau đó
hai người sinh rất nhiều con
họ trở thành thủy tổ một dân tộc bán khai.
*. Giếng Ngọc IV
Trọng Thủy không bao giờ quên một lần
Mỵ Châu gọi chàng là chim Lạc.
Chàng những muốn cưỡng lại lệnh cha muộn rồi
bí mật của nỏ thần đã được gửi đi.
Ba ngày sau thì Mỵ Châu chết
suốt một vùng cỏ lụi, trái mùa.
*. Giếng Ngọc V
Mỵ Châu biết Trọng Thủy muốn gì
cha nàng bảo 'tương kế tựu
kế'
Mỵ Châu giữ mình được ba năm.
Ðêm hạ rằm
Mỵ Châu lả vào lòng chàng
khi xem đôi hạc múa trên bãi cát sông Hồng
huyền thoại đã không ra đời nếu không có những ngọn gió khởi từ
dòng sông mẹ.
Mỵ Châu hiến mình cho chàng,
biết rằng lơ lửng trên cao là cái chết.
Tình yêu.
*. Giếng Ngọc VI
Khi gươm thần hạ xuống An Dương Vương nhận ra mình lầm
ý nghĩ ấy vụt hiện cùng vệt lóe sáng của lưỡi gươm dưới ánh chiều
tà
ông theo rùa thần như chiếc bóng
tại sao đến tận cuối đời ông vẫn nghe theo lời kẻ khác
thành bại lẽ nào chỉ bởi một nguyên do.
Ðột nhiên ông kinh hãi rùa thần
ngọn lửa nghi ngờ âm ỉ cháy.
Tóc trắng khuất dần dưới biển xanh.
*. Giếng Ngọc VII
Gươm thần nằm 10 năm trên đất
đấy là 10 năm thanh bình
Âu Lạc tưng bừng như một đóa sen.
Từng sống tuổi trăng tròn của Mỵ Châu - đêm nàng hiến thân cho chồng -
gươm thần thấy phận mình như que củi.
Ngày hôm sau,
ánh hào quang tỏa ra từ người đàn bà Âu Lạc đẹp hơn tất cả những
gì gươm thần đã thấy
trong cuộc đời vĩnh cửu của mình
thoáng u ẩn trong mắt nàng nhưng gươm thần không để ý.
Cho đến ngày phán xử cuối cùng.
*. Giếng Ngọc VIII
Rùa thần chứng kiến tấn bi kịch Âu Lạc bằng con mắt của rùa
con mắt được ghép bởi những thể thủy tinh có mặt cắt ngũ giác
với rùa không có người Âu Lạc đẹp nhất
cha con Mỵ Châu là hai hình nhân.
Như thế mới thành thần, dù trên trời, dù dưới bể
các thần chỉ có một giải pháp cho mọi sự.
Dưới đáy biển
đám ngọc trai vụng về hớp những giọt li ti
- máu của Mỵ Châu không tan mà phân ra trong nước
như những viên thủy ngân đỏ thắm -
nhưng điều đó không can hệ đến thần.
Ba năm sau Âu Lạc coi Triệu Ðà là vị vua của mình.
*. (talawas)
Bắt đầu là cô đơn
tiếp diễn là nguy hiểm
dừng lại là lạc lối
- đường xa.
*.
Lúc thiêng thì rất thiêng
lúc không chỉ là pho tượng gỗ
biết pho tượng nào thiêng, để tránh?
*. Hà nội phố
Bùi Xuân Phái về thành trong một ngày đông
suốt đời màu chì bầu trời hôm đó còn lại trong tâm khảm
trí não ông muốn ngừng suy nghĩ.
Ở lại cùng lắm ông chỉ trở thành một cán bộ văn hóa ông không
hình dung ra
vào thành ông sẽ giữ được lòng mình
vẽ gì và như thế nào ông không rõ.
Những mái nhà phố cổ võng mình vì tâm sự của những kẻ tài hoa
nắng chiều không rõ nhưng đường viền của những ngôi nhà vẫn hằn
sâu ký ức
không rườm rà, không uy nghi
phải nói là nghèo nàn, rất nghèo
ông không mường tượng được Hà nội trước và sau đó trăm năm.
Nét độc đáo ông cảm nhận kia thực ra là vô tình
với túi tiền thị dân xứ này
với trình độ của những toán thợ theo mùa người ta chỉ làm được thế.
Ông thấy sao nhục nhằn trong những ngày tháng ấy.
Ánh nắng đuối dần trên những bức tường cũ,
ông nghĩ về bạn mình Dương Bích Liên,
khác ông và khác mọi người
Dương Bích Liên tìm tính vĩnh cửu trên gương mặt các thiếu nữ Hà
nội
tại sao lại phố cũ, tại sao lại thiếu nữ
tại sao ông không phát hiện ra màu vàng ấy như hoa cải đồng
tắm trong không gian Hà nội như
Dương Bích Liên
và tại sao cả ánh vàng hoa cải cũng tuyệt vọng buồn?
Bùi Xuân Phái không ngờ
20 năm sau ngày ông chết người ta vẫn kéo ra chuyện ông về thành.
Tranh Phái còn trong những sưu tập tư nhân ở nước ngoài
phố cổ Hà nội biến dạng trước cả những bức tranh.
*. 'Trên đường về'
Nguyễn Du kinh hãi thấy mình nhìn ngàn lau bằng đôi mắt của một
người đã khuất
màu trắng đó đây kia không có gì đe dọa
sao khiến ông nhói lòng
cuộc đời chẳng đang đến lúc thăng tiến hay sao.
Ông nhớ đêm trốn sứ đoàn để vào khu kỹ nữ
người Tàu khi nào cũng kỹ càng
chốn ấy không còn dấu vết gì của sự mộc mạc, của lúa đồng, của
khoai ngô của nhếch nhác
từ ngọn đèn lồng treo cao, từ bình phong và những bộ xiêm áo
mỏng,
hết thảy đều được tính toán sắp đặt, tỉ mẩn và tinh tế, thậm chí
còn dường như thoát tục.
Sau khi nhìn lâu vào đôi mắt gần như ơ thờ ấy Nguyễn Du chọn nàng rồi cùng về
phòng.
Hai người bút đàm với nhau gần hết đêm,
trái với lệ thường của thói quen, Nguyễn Du kể cho nàng nhiều hơn
là nàng kể cho ông.
Ông đi vào nàng lúc trời sắp sáng,
đêm xứ lạnh dường như bao la hơn đêm xứ nhà
nghĩ rằng những giọt nước mắt hàm ơn của mình
có thể rớt trên bầu vú còn vẻ thanh tân của nàng, ông dừng lại
nửa chừng.
...Chiều đã hết
những bông lau nom vừa lạnh vừa ấm, chính lúc đó ông biết mình sẽ
viết tiếp Truyện Kiều.
Ông xót thương Kiều, xót thương mình, cùng dân tộc mình.
Tất cả các nhân vật nam trong Truyện Kiều đều mờ nhạt
ban đầu ông không định thế
càng qua vùi dập ê chề Kiều càng ngời lên vẻ trinh nguyên
ông cũng không ngờ thế.
Nhưng ông để Kiều đi những bước của nàng
qua những trầm luân trong thế
giới mênh mông của người Tàu,
điều ông không làm được với những nhân vật nam.
Ðêm Kim Kiều tái hợp không giống bất kỳ đêm nào trong đời ông.
Ngày ông thấy những bông lau sau ải Nam Quan ông không nghĩ mình
sẽ viết như vậy
nàng Kiều hoàn toàn lãnh cảm, là cái giá phải trả để giữ một góc
trong trắng của tâm hồn.
Nguyễn Du thấy vô cùng trống rỗng
ý nghĩ về việc trao ấn từ quan bắt đầu hình thành.
*.
Một ngày đã quen thành công
một đời chưa quen thất bại.
Những bông lau chiều chờ gió
ngỡ ngàng, mây khói long đong.
*. Không lời
Có những nẻo đường cô độc
ngày xưa làm sao biết được.
Có những nẻo đường êm ả
sao lòng không chút bình an.
Sẽ gió và mưa quất mặt
đến độ tuyết tàn mái tóc
sẽ lấy buồn ít làm mừng
sẽ vẫn không lời, hư hao.
Sẽ chờ mùa hoa nào dại
làm vui.
*.
Ðường xa nhặt viên sỏi nhỏ
để thả chậu cây trong nhà.
Ðường xa nhặt bông hoa cỏ
để giữa lòng mình ấp iu.
Sông Lahn chảy trong rừng xa
sáng lóa, sau cơn mưa chiều.
Những nỗi buồn không biết ngủ
kéo về, trên quãng đường xa.
*.
Em còn nhớ hắn không
anh chàng nhút nhát ngày ấy
lời đã ngỏ là lời dũng cảm
nhưng rồi, thế thôi.
Biết không
trong hắn vẫn một chiếc thuyền
đậu bến em.
*.
Như cánh chim bay về phương ấy
nơi nào khác nơi này
như tiếng ca bay về phương ấy
nơi nào khác nơi này.
Nơi em đã khóc òa
khi ta nắm tay em.
Cây cơm nguội biết mùa xuân sẽ tới
nở những mầm lá
xanh ngời.
*.’Mùa nước nổi’
Nắng tràn trên sông ngày lũ
nước gào trên những đập hờ
chiếu chăn trải bờ đê cũ
ngọn tre leo pheo mái nhà.
Lũ lui mùa đói đã về.
*.
Một ngày xa con khi lũ trên sông
một ngày xa con khi cơn bão rớt.
Một ngày xa con khi gió bấc về
một ngày khi con đã dậy thì.
Con gái của cha
ngàn lời có nghĩa gì
những ngày dài nối nhau
để trôi mười năm trống
dòng đời không dừng được
đắng lòng mỗi bước cha đi.
*. Ven sông
Hắn không là người làm ra con đường
lũ lui, hắn là người quay lại đầu tiên.
Tất cả những gì hắn làm được
là gìn giữ con đường trong ký ức.
*.
Không phải bao nhiêu nước chảy
mà là bao nhiêu cầu
bắc ngang dòng nước cuộc đời.
Ðời sang bước ngoặt
sau mỗi chiếc cầu
đi ngược thời gian
gặp niềm hối tiếc
đi xuôi dòng nước
gặp nỗi hoài nghi.
Ta tìm một bàn tay cảm thông, vẫy gọi.
*. Ðối thoại?
...Nhưng đa số không có họ hàng ở nước ngoài
nhưng đa số quanh năm túng đói
nhưng đa số không cần
biết nhân quyền là gì
đại đa số đến cửa quan là lo đút lót
(nhân dân là cái gì ở dưới gót guốc).
... Dẫu tất cả: vẫn muốn trở về
thì vẫn lưu vong.
*.
Ðêm nằm
nghe vầng trăng ám ảnh dòng sông
và dòng sông ám ảnh cánh đồng.
Ðêm nằm
nghe đời em ám ảnh đời anh
u hoài,
xa lắc.
*.
Trong trại điên:
phải giữ cho
chúng điên lâu,
kẻo mình thất nghiệp.
Từ cũi nhìn ra:
chúng tưởng
chúng không có máu điên.
Ngoài trại điên:
tống gã này
vào trại điên cho yên chuyện.
*. Giả thiết
Sao ta không gặp nhau muộn hơn
những xáo trộn trong đời thành dĩ vãng
ta biết quý những gì yêu dấu
không bao giờ ta chia tay em.
Sao ta không gặp nhau sớm hơn
lơ ngơ chưa biết tiếc điều gì
đã không cháy đốm lửa muôn đời ấy
không tro tàn bỏng rát mấy mươi năm.
*.
Quá nửa đêm
trắng xóa
tuyết về.
Ðêm êm đềm
phát sáng.
Ở phương ấy con hãy mơ rằng
cha đang hôn lên giấc ngủ, của con.
*.
Giữa nhà thờ và tôi là sông Lahn
giữa sông Lahn và tôi: một mối tình
một ngày kia tôi đi ra biển
tôi hỏi rằng:
những giọt nào - sông Lahn?
*.
Lũ dâng rác rến lên theo
lũ lui rác rến ở lại,
trên cao.
*.
Lang thang trong đêm
nẻo đường quen
phố phường quen
vẫn không hết buồn.
Về đến nhà, trong phòng, một mình
tắt đèn.
Hoá ra thứ hắn cần là tối đen
tối đen đưa hắn về vị trí cân bằng.
Nằm xuống,
yên nghỉ chút nào hay chút ấy.
*.
Sông Lahn hát khúc gì đêm nay,
nghe âm thầm, cay đắng
tôi không nói là tiếng lòng tôi.
*.
Sắp nửa đêm
hắn đặt chân lên quảng trường nhà thờ lớn
bốn phía đèn pha chói sáng
gió cuốn lạnh từng cơn.
Nếu có Chúa trên trời
chắc Chúa cũng phù hộ cho kẻ không đóng thuế nhà thờ.
*. Vô định
Mưa rơi đầu đêm hay cuối chiều
trên sân ga
mờ không gian xa.
Ðàn bồ câu về dưới mái nhà
bị đuổi đi
làm tổ dưới gầm cầu.
Dưới gầm cầu
buổi sớm
kẻ lang thang nằm bên con chó
chiếc radio the wind of change
mưa rơi
ngày không có bình minh.
*.
Một buổi chiều xanh mây
nghe gió về trong nhớ
một buổi chiều băng giá
nghe nhớ về trong mây
chỉ bởi có một người
hoàng hôn hồng lên đắm say.
*.
Nồng nàn như cánh hoa
ta uống từng nụ hôn trong giờ từ biệt
bông hồng trong tay em
trỏ lối ta về thành phố yêu dấu
trên con đường hoàng hôn.
*. Vô tưởng
Michelangelo -
Ðức chúa trời vung tay giữa đám người trần trụi
Nghìn linh hồn -
triệu nỗi đau.
Ai, ngày mai sau,
giang tay giữa lòng người trái đất
giữa triệu linh hồn
xóa mọi đau thương?
*.
Vừa như hư vô
vừa như chứa thông điệp nào đấy
thế giới mịt mùng đi về đâu
có thể hiểu thế giới này không?
Rằng là hư vô,
rằng là thông điệp
cả hai đều lạc lối
Chúa trời bao trùm tất cả
chỉ không biết Người nay ở đâu.
*.
Không hiểu tại sao yêu nhau
nhưng hiểu tại sao xa nhau,
mới đó - cuộc chia tay đã là dĩ vãng quá xa
sau này - qua bao nhiêu trắc trở của đời người
hắn nghe ra âm sắc khắc khoải của chim chiều gọi bạn
lại vọng về câu hỏi
tại sao?
*.
Dòng sông,
đón tôi về với bầy sâm cầm nhỏ
lần đầu ra giữa sông.
Dòng sông
như ngừng trôi - hoàng hôn,
bao lần sông mang hồn tôi đi
những đêm dài bên sông
tôi biết nhớ nửa vầng trăng không sáng.
Mai này mùa xuân về
không có tôi
sông cứ êm dường như giành riêng.
28.02.03
*.
Dòng sông mùa xuân
thức dậy chưa, nửa trăng về phố
một nửa kia chìm dưới sương mù.
Dòng sông mùa xuân
đừng vội vã
hãy nghe những mầm cây bé nhỏ
sẽ chào đời
biết không, trong những lùm cỏ dại
những chùm hoa xuyên tuyết đã về.
01.03.03
*.
Ngoài buổi chiều
đằng sau những công việc nhàm chán, những tín điều giả dối,
là một buổi dạo chơi trong rừng
nắng qua tán lá mới chào đời
để những vệt rất lành trên thân bạch dương
giục ta dừng lại.
Không gian đầy ấn tượng ái ân
muôn loài
gửi đến.
Ngoài buổi chiều
là mơ ước một tối xum vầy
chưa biết bao giờ mới có.
Ngoài buổi chiều
giữa những đầu tiên và những cuối cùng
đời đầy day dứt,
những ngày xót xa.
05.03.03
*.
Ðành không thể vui trong ngày người khác buồn
sao lại buồn trong ngày người khác vui.
Hội giả trang,
sao lòng không thể khác
những confetty muôn màu lúc trước
nát nhừ
sau cơn mưa.
*.
Ta sẽ đi cùng em
ta sẽ trôi cùng em
dâng nước lúc rơi mưa
trong xanh - ngày thu đến.
Ta sẽ đi cùng em,
cùng em đến những chân trời khác
cùng em soi bóng núi rừng
cùng em nghe tiếng chim buổi sáng
tinh khiết vô ngần.
Ta sẽ cùng em trôi.
*. Gửi... không biết đi đâu
Không dám mong ngày mai hết buồn
chỉ dám mong ngày mai bớt buồn
được không?
*.
Những cánh đồng uốn mình
dưới làn sóng xanh
của mùa xuân bát ngát.
Sao ta không làm một cây táo vô danh
cữ tháng tư nở hoa trắng xóa
đứng say mềm
giữa trong xanh?
*.
Sông Tiền đường lạng đi khi nàng Kiều rơi xuống
có những thời điểm cuộc đời hoàn toàn vô nghĩa
dẫu vẫn trẻ bất ngờ.
Chỉ một người toàn tâm tu Phật
mới vớt một linh hồn như thế.
Ðã có thể quên
đã có thể làm lại từ đầu
đã có thể, nếu người ấy không là Kim Trọng,
mối tình đầu.
Cuối đêm tái hợp
Thúy Kiều mơ thấy mình chạm đáy sông Tiền đường
dưới ấy nhiều bùn nhưng sạch và ấm.
Nàng đã có thể gửi mình
đã tránh được nỗi ê chề cuối cùng
là sự lãnh đạm của nàng và của cả Kim Trọng.
Sông Tiền đường trôi nhanh thì mọi sự đã khác.
08.03.03
*.
Ðừng nghĩ rằng tuổi trẻ qua mau
cả tuổi già cũng thế
hãy nhìn những dãy nhà phố cổ
tưởng thanh tân - mấy thế kỷ qua đời.
Tiếng chim thánh thót sáng nay
có trước con người.
Ðàn ngỗng trời bay nửa vòng trái đất
để trở lại quê nhà
trong cơn mưa đầu mùa
khào khạt giăng tiếng mừng ngang trời.
03.03.03
*. Trong những ngày tháng 3 năm 2003
Người ta đang chuẩn bị chiến tranh,
sinh ra trong chiến tranh
ta không muốn sống trong chiến tranh.
Dòng sông,
một quả bom xuống dòng em chịu nổi không?
Hòa bình là gì, lẽ nào hòa bình có thể là quá lâu?
11.03.03
*.
Hoàng hôn trên sông
mắt nhìn về phương xa nào
nước qua chặng đường vất vả
bây giờ mênh mang hiền hòa.
Hoàng hôn trên sông
gương mặt hừng lên trong chiều
tôi sẽ ân cần giữ lấy tôi sẽ vô tình mang theo. *. Dương liễu đã xanh, một mình soi bóng một vùng nước sâm cầm đã lớn, một mình làm nên một vùng sóng dòng sông đã chiều, một mình làm nên hoàng hôn một mình hắn say bên bờ xa, rẽ tiếng hót của bầy chim họa my mà đi thánh thót. Buổi chiều vừa như khởi đầu vừa như tận thế chiến tranh. *. Vọng phu I Người đàn bà hóa đá dần dần, bắt đầu từ chân có thể nàng đã tiếc vì chung thủy chờ chồng, vì đã quá phụ thuộc vào chồng. Có thể nàng đã mừng vì từ nay hết khổ. Ðứa trẻ khóc khi mẹ mình hóa đá, nó biết đó là điều khủng khiếp, khi chân nó lạnh dần, cưỡng lại là vô ích. Ở một xứ xa xôi nào đó người đàn ông theo đuổi người đàn bà khác. *. Vọng phu II Người đàn ông nghe hòn vọng phu chàng biết đó là vợ mình. Nỗi buồn từng là cuộc đời chàng mỗi ngày xa xứ từ nay nó là nỗi đau. Những buổi chiều sương lạnh hoàng hôn không tắt được, cuối trời hòn vọng phu nhìn trên đầu núi ngút mây ngàn gió tuôn. *. Tôi ấp iu cùng những nụ hoa tôi nở ra như những bông hoa
tôi cháy lên trong những bông hoa
tôi úa dần như những bông hoa
tôi mòn dần theo những bông hoa
và tôi kết trái.
Mùa xuân đi xa tôi trụ lại
giữa đời.
*.
Nương chiều trong nắng nghiêng
chân đồi: dòng suối nhỏ
họa my từ đâu đã hót
mùa xuân say sóng nương chiều.
Nương chiều êm trong gió nghiêng
mải xinh, quên ở cuối trời
mảnh trăng vừa xanh, lặng lẽ
cánh rừng vòng tay ôm chiều.
02.04.03
*.
Dãy núi sát chân trời bỗng nhẹ rồi lẫn hẳn vào mây
mặt trời mọc
ngày bắt đầu.
Ngày bắt đầu bằng làn khói trắng
bay trên mái nhà tu viện nữ
ngày bắt đầu bằng những bước chân con đến lớp
những con bồ câu lười lĩnh
nằm phơi nắng mái nhà.
Ngày bắt đầu một niềm hy vọng.
*.
Chim cu gáy gọi bạn
từng quãng ngắn, rồi ngừng.
Hoạ my không dấu hạnh phúc của mình
hót suốt đêm.
Cây liễu nhỏ mỗi ngày thêm duyên dáng
mùa xuân.
Những cánh đồng đợi mùa lúa chín
những cánh rừng đợi mùa xôn xao
những đứa trẻ đợi ngày khôn lớn.
Chắc là tất cả đã bắt đầu
từ tiếng chim cu gáy gọi bạn,
từng quãng ngắn, rồi ngừng.
*.
Tưng bừng - hoa anh đào trên cao
âm thầm - hoa anh đào trên đất
phù du là cuộc sống
khoảng cách trên cao và trên đất là vô cùng
anh đào không hối tiếc
biết hiến mình và biết ra đi.
06.04.03
*.
Phong cảnh của hắn là phong cảnh đường tàu
vầng trăng của hắn là vầng trăng cuối phố
hy vọng của hắn là hy vọng xói mòn
định mệnh đời hắn an bài từ bao giờ?
Ðêm hắn mê về bên làng nhỏ
hoa bèo tây nở phía ao chùa.
Từ khi biết nhớ là từ khi hối tiếc.
17.04.03
*.
Bình minh trên cánh đồng
hoàng hôn nơi bến sông
liễu xanh như tóc xõa
bấy giờ em ở đâu?
Bây giờ em ở đâu?
liễu rơi như tóc đứt
ngày qua trong mờ mịt
khát đắng, nước kiệt dòng.
Hắn cưỡng lại thời gian
giữ tình em mãi mãi.
*.
Mùa xuân tới
đến những cột đèn cũng muốn đâm chồi
cha xót xa,
con gái ơi,
những dãy núi hoặc xanh màu lá hoặc sáng màu hoa
không có gì ngưng lại.
Cha tiếc thời gian phai
ở nhà ông bà đợi miễn đừng quá muộn
năm tháng trôi.
22.04.03
*.
Chân trời - cũng gần thôi:
chỗ đôi dãy núi.
Dãy núi - cũng gần thôi:
mây chiều bay về.
Em - cũng gần thôi - mà ta không rõ
tình cho nhau còn đến bao giờ.
26.04.03
*. NĐT
Thời ngọn gió vô sản thổi trên đất nước
người ta không có quyền hữu sản,
càng không hữu sản tinh thần.
Độc lập dân tộc là xóa độc lập cá nhân
nhiều người tưởng thế
nhiều người bắt thế
nhiều người chịu thế.
Bi kịch ở những người bị cưỡng ép
và ở những người vừa phía bên này - vừa phía bên kia.
Lúc sáng tác ông cố là ông
thành quan chức ông chính là họ.
Sống ở thời khác ông đã là một nhà văn hóa vĩ đại
sống ở thời này cái ông đạt trước tiên là một bi kịch lớn.
26.04.03
*.
Càng những gì lấp lánh càng dễ đánh lừa
đi xa thì dễ lạc,
nhớ rằng yêu thương và chà đạp thường đi đôi.
Sau thời gian độc quyền chân lý
đến thời không biết đâu chân lý
đôi khi không có mộng mà vỡ
cuộc sống chẳng bao giờ dễ dàng.
*.
Hắn nhớ, rằng hắn đã yêu,
hắn yêu, và hắn đã nhớ
hồi quang của mùa xuân rọi trong từng ý nghĩ.
Những dòng sông chảy trên mặt đất
ngọn suối nào cũng là nguồn cội, phải không?
*.
Cánh đồng đợi em để vàng
gió chiều đợi em để lay
mưa chiều đợi em để bay
và ta đợi em để sống.
Hoàng hôn đợi em để trọn vẹn.
Ta muốn hỏi viên sỏi rơi xuống nước
đã chìm sao gợn sóng trên sông?
*.
Buổi chiều trong thành phố
kẻ lang thang ngủ quên bên con chó
chiếc mũ cũ
tự ăn xin.
*. (gửi anh NVT)
Có những bí mật chỉ đợi dịp để ra công chúng
có những bước chân đợi một con đường
con trâu đợi cọc, chuyến bè đợi sông.
Có những người chỉ mong ngày tận thế
chiều trên lá của một kẻ xa nhà
xanh và đắng.
*.
Xã hội thời nào cũng đủ những kẻ mộng du để làm thi sĩ
xã hội thời nào cũng đủ những kẻ liều mạng để làm mafia
thời nào cũng đủ những kẻ giết người để làm angkar
Thời nào đủ những kẻ can đảm?
09.05.03
*.
Hắn giờ như chiếc xe đạp tàng,
khắp mình chỉ chuông là không kêu
suốt ngày quên quên nhớ nhớ
nhớ đôi điều - lại là
đôi điều nên quên.
*.
Mùa xuân ra đi để lại màu xanh trên trời
trên núi và trên nước
bắt đầu một mùa hè với nhiều ước vọng,
dẫu là huyễn mơ.
Hai người già hôn nhau một nụ hôn trẻ.
12.05.03
*.
Bước chân nào của mùa xuân đã đi qua cánh đồng?
thỏ hoang nhấm nháp giọt sương nào của mùa xuân long lanh trên cỏ
ngát?
Như những lẵng hoa
đơn sơ
tầm xuân nở
có biết tôi mong em trở lại?
Tôi đi qua - tôi tự tặng cho mình.
Những cánh đào gió biếc đong đưa.
*.
Trở lại con đường sau bao lâu
trở lại để ước gì - không biết
ngây ngô chen già đắng - một mình.
Con đường nở những loài hoa dại
mấy mươi năm mới biết nhớ nhung.
Dường như không có gì thay đổi
cuộc đời đã sang chiều.
Con đường im lặng bước
hạt cải tròn trên cánh đồng tháng năm.
21.05.03
*.
Hắn đến từ chân trời lạ
qua chốn đông người, qua phố hoang vu
trong một buổi chiều
hơi sương và mưa che mờ bốn phía.
Hắn nhớ, có cuộc đời giản dị
ấm và mềm như đất trên đồng
chuông chùa trong và ngân rất xa.
Chiều nhớ hoàng hôn, mưa rơi đều trong tối.
*. trong niềm mong có chút gì để tin
Cả nhà thờ lớn
và những dãy núi chập trùng
đều chìm trong sương đầu thu.
Trên cao,
nửa vầng trăng về sáng
nhìn trái đất xa vời.
Trăng ơi,
hắn đang ở dưới này
đi lăng quăng giữa hai chấm nào đó
giữa sương mù. * Ta đi, chiều nay hoa cỏ nở hoàng hôn như một tiếng lặng gào
nghiêng theo
heo may trên những phố chợ người
bằng lăng trưa vàng lên từng chiếc lá
trong tim ta: đập hai mùa thu.
01.11.04
*.
Nếu những đêm hè còn nguyên ở đó
và hàng phượng non còn nghiêng lá bên thềm
nếu bây giờ vẫn còn là khi ấy,
hắn sẽ làm tất cả để không bao giờ em xa.
25.11.04
*.
Trong cõi thời gian - một gã trai,
yêu em,
rồi để mất.
Trong cõi thời gian - một lão già
nhớ em
như chưa hề phôi pha.
Trong day dứt - một chút gì vĩnh cửu.
26.11.04
*.
Về đâu?
dòng sông cuối mùa
chiếc lá trên cây
chuyến tàu đang đêm?
trái tim đang yêu,
trái tim thôi yêu?
những cây thánh giá trên mộ chí
thanh dọc thẳng lên trời,
còn thanh ngang,
chỉ về đâu?
22.12.2004
*.
Sau cánh rừng là hoàng hôn,
sau hoàng hôn lại cánh rừng
sau chân trời vẫn còn gì nữa? Vẫn là em mỏng manh?
Nếu em chờ,
và vẫy gọi,
hắn bỏ khung trời này?
Chiếc lá nào trong mùa xuân, đầu tiên?
Chiếc lá nào trong mùa thu, cuối cùng?
Nắng chiều tắt trên cánh đồng hoàng hôn.
Tuyết rơi,
chắc tuyết rơi màu trắng.
24-25.01.05
*.
Hai mươi năm sau hắn biết chiều hạ ấy là định mệnh
bây giờ em đã quên.
Trên đường hắn đi hai hàng táo thả hoa trắng xóa
cây thì già,
hoa thì trẻ
- phơi phới bay.
20.03.05 04.04.05
tặng Mr. Trần Hạnh
*.
Những bài thơ rất ngắn
những bài thơ rất thương
những bài thơ cười trong nước mắt.
Những bài thơ rất thương
đời người có khi đi rất chậm
trong đầu nhiều khi chỉ còn ý nghĩ là lao xuống.
*.
Đợi tất cả chìm dần, lắng xuống
hắn sẽ bắt đầu lại đời mình
bắt đầu từ chỗ sau em.
Biển bắt đầu ở chỗ vô bờ,
vỗ bờ ở chỗ không em.
*.
Hắn đến cuộc đời này và tìm cách yêu em
chỉ không ngờ đã mãi yêu em.
*.
Thế giới đã thành một làng
một thư e-mail hắn gửi đi toàn thế giới
nhưng thực ra thế giới của hắn là em
dù hắn biết em không muốn nhận thêm tín hiệu nào từ hắn.
Không thành làng – không thành bạn –
thế giới đủ chỗ cho một kẻ lang bang suốt đời em
không gặp lại.
*. J.P II
Con người cô đơn ấy muốn cứu chuộc cả thế giới
thế giới cô đơn khi con người ấy ra đi
trái đất chậm quay bên một vầng trăng khuyết
thế giới vẫn cần một cố gắng nhỏ nhoi.
*.
Nếu tất cả không thành
thì vẫn còn tiếng chim buổi sáng
và dòng sông êm xuôi mù sương.
Nếu tất cả hoang đường
thì vẫn còn nỗi cô đơn làm bạn
đành không chia cho ai, đành không chia cho em.
*.
Hắn giang hồ nơi những quãng rừng thưa
những dòng sông rất nhàu
những thành phố phù du.
Hắn giang hồ trong những ý nghĩ rất thường
những nỗi vui rất xuông,
với những người rất nhạt.
Hắn tưởng hắn giang hồ
khi năm tháng phiêu diêu.
*.
Có phải thế không, mặt trời lên rồi đấy?
có phải thế không, em đã quên rồi đấy?
có phải thế không, hắn đã nguôi rồi đấy?
cũng phải thế thôi, thì đã mấy mươi năm.
*.
Hắn đi trên những quãng đường quen, những ý nghĩ cũng quen
những hình ảnh quen, những cỏ hoa quen
không chợt lóe một ý tưởng nào,
không vội vã một thúc bách nào.
Âm thầm trong vui buồn đơn chiếc.
*.
Buổi sáng định chuẩn bị một cái gì kỳ vĩ, nhưng lại thôi.
bầu trời định mưa, nhưng lại nắng, nhưng lại thôi.
Định viết một bức thư, việc gì đấy, nhưng lại thôi.
Những nẻo đường chắn lối, những chuyến bay lỡ làng
đứng lại giữa đời, còn đang ngơ ngác,
…quay về mà chi.
*.
Không có quá khứ từng có em trong đó
làm sao ta là ta hôm nay?
Thế giới cần tình yêu để sống
dẫu rằng ta mất em.
Ngày đi ngang lá xanh
đêm trên vầng trăng sáng
Những tia nắng đầu tiên
những tia nắng cuối cùng,
đều tìm đến đỉnh tháp nhà thờ
người xa có biết không?
*. Bài học vỡ lòng
Ông bà di cư
bố mẹ di tản
con cháu di dân.
Bộ lạc người Kinh.
Bị bán rẻ trong chiến tranh
bị mua rẻ trong hòa bình
gà cùng một mẹ
đá nhau đã đời.
Chân thành khi giả dối
Giả dối lúc chân thành.
Đôi khi, bắt đầu và tiếp diễn chiến tranh - thấy dễ. *. Nhân giỗ đầu của bố Con
lang thang trên những cánh đồng
giăng mắc đời, những nẻo đường xa.
Chiều rất nhẹ, đi cùng với gió còn
tìm gì, trái đất vắng cha. Cỏ quê một tuổi đã biếc mộ cha. Con
thắp nén hương ở
một nơi cha chưa từng tới
nước mắt hai hàng. Khi
nào về với đất
linh hồn con tìm được cha không?
21.06.06 *. Dĩ
nhiên con người luôn hướng thượng,
nhưng trong nhà thờ chỉ thấy cúi đầu.
“Này Chúa trời là nhầm lẫn của con người Hay
con người là nhầm lẫn của Chúa?” *.
Buổi chiều nằm lặng sau mưa, rồi
những tiếng chim nhí nhách mắt
chiều dõi những đốm trắng phía xa -
đàn thiên nga trong nắng.
Lòng không buồn không vui,
bỗng dưng thèm cất cánh.
08.2006 *.
Những dòng sông chảy đến cuối trời Còn
lại gì trên mặt đất này nếu
mối tình cũng ra đi cùng hắn?
Những cơn gió mùa thu không ngừng được vì nhớ.
Trên những lối lá vàng, lẫn mưa, lẫn gió Có
một gã phiêu bạt Đi
những bước rất chậm, nặng nề, như trong mơ.
Trên những lối lá vàng, lẫn mưa, lẫn gió nếu
một lần ra đi:
- ước mùa thu. *. Vẫn
là những cơn gió ấy,
quay lại gợi
những quê nhà. Ta
vẫn hình dung được ao đình
những chiếc lá sen tàn
dòng sông bên làng - mắc cạn
tiếng loa truyền thanh chiều. Ta vẫn hình dung như hôm qua cha ta ngồi ăn cháo mắt người đã lòa kể chuyện năm nào tượng Phật bị vứt xuống ao. Những cơn gió quay lại những mùa con nhớ cha. *.
Trái tim hắn đập những nhịp cay đắng, rất
cay đắng.
Chân hắn bước những độ ngập ngừng Hắn
chìm trong đáy nước buồn, và trôi.
10.12.07 *.
Chúa có thể không có thật
Nhưng nỗi đau vô bờ là có thật. Con
người, hình như, đã vắt kiệt mình thờ phụng Chúa,
nhưng Chúa, hình như, vẫn chưa hài lòng.
24.12.07 *.
Những bông tuyết đùa trên hoa mận trắng, rồi
tan đất
khách và tháng ba.
Những nụ cười tinh khiết của con
nguôi nhiều vết thương lòng cay đắng đất
khách và tháng ba. Ước
được như cây,
biết lọc những gì từ đất để
ra hoa. Đất
khách và tháng ba.
(ngày ĐN sắp tròn 3 tháng tuổi: 25.0.08) *.
Trên sông xanh
vắng một bóng thiên nga lâu
quá hắn không qua. Cây
liễu già nơi
hắn nhớ đến cha
khoác lên mình dải lụa
non, mờ sương.
Những ý nghĩ buồn và
đau và cay đắng
không theo cùng mùa đông.
05.05.08 *. Zug
der Erinnerung
(triển lãm trong chuyến tàu từng chở trẻ em Do thái đến các trại tập trung ) Sau
những gì man rợ đến thế
biết những gì ngu muội vẫn
rất gần. 50
năm hoặc 500 năm
những chuyến tàu tàn bạo vẫn
nghiến nát lòng người. Đau
thương và căm giận như
là mới hôm qua.
05.05.08 *.
Bằng những lá non, bằng những cánh hoa
những nụ cười rạng rỡ của con
(Chúa cũng cho phép cha
được sinh ra sự sống).
Bằng những bình minh
bằng những hoàng hôn
trong mắt con sẽ đời cha mãi mãi.
07.05.08 *.
Ngày ấy ta yêu em yêu
em và thương em hai
ta đều chưa rõ
giới hạn cuộc đời mình. Như
lá yêu hoa như
cành yêu gốc như
một dòng máu nhỏ
chảy suốt hai trái tim.
Ngày ấy ta
đã em.
11.09.08 *. Đêm
lạnh và nhớ một
ánh sao. Đêm
chìm và khóc một
vỡ tan. Đêm
buồn và nhắc một
huyễn mơ. Đêm
dài và khát một
chút xưa.
11.09.08 *.
Trong mắt bao nhiêu ánh sáng,
trên môi bao nhiêu ước thề
nắng chiều nhớ
sông chiều nhớ
người đi.
Trong đầu bao nhiêu huyễn hoặc
trong tim bấy nhiêu đợi chờ
người về, ta vui lặng lẽ từ
đây.
12.2008 *. Có
người rơi xuống đáy của đêm
thấy xung quanh: trắng xóa.
Phía bên kia bầu trời với vầng trăng chói lóa có
vui gì không? Có
người rơi xuống đáy của đêm,
không bởi vì lỡ bước.
01.2009 *. Đôi
khi cần một đời trong sáng để
nghe một câu hát để
viết một câu thơ. Đôi
khi cần một đời Phật để
nghiệm một câu kinh. Đôi
khi – ánh sáng cuối đường hầm là
ý nghĩ về một người tình đã xa.
01.2009 Ðỗ
Quang Nghĩa Như những mùa thu
|