VNTB
Xảo ngôn loạn đức Phương Thảo
Ngôn
ngữ của quan chức Việt nam liên tục được biến hoá một cách bất ngờ. Bất
ngờ đến độ người nghe chỉ biết há hốc miệng ra mà không biết phải khóc
hay phải cười. Cười một cách chua chát vì những lời xảo ngôn, trí trá để
bao biện những hành vi, sự việc rõ ràng là sai; cười một cách đau xót vì
trình độ sử dụng ngôn từ nhầm đánh tráo khái niệm để vặt lông vịt cho
bằng hết. Muốn
khóc vì bất lực khi những kẻ mang danh là quan phụ mẫu, cầm cân nảy mực
quyết định vận mệnh quốc gia, dân tộc lại có thể nhuần nhuyễn biến đen
thành trắng trong ngôn ngữ. Lời nói trí trá của họ thể hiện việc đạo đức
của người làm quan đã thật sự rối loạn.
Đánh tráo khái niệm Trong
tiếng Anh có những từ chỉ về phí, giá, chi phí rất rạch ròi. Fee
là phí trả cho quyền sử dụng một dịch vụ ví dụ học phí – tuition fee,
hay lệ phí ngân hàng – bank fee. Cost
là chi phí được dùng để sản xuất là một dịch vụ hàng hoá nào đó. Ví dụ
như giá nhân công – labor cost, giá nguyên liệu –material cost ... Giá
hay price là giá trị của một dịch vụ, hàng hoá bao gồm chi phí và lợi
nhuận cho nhà đầu tư. Và giá được tính toán để đảm bảo “bù đắp chi phí
và có lợi nhuận hợp lý cho nhà đầu tư, phù hợp với chính sách phát triển
kinh tế trong từng thời kỳ.” Như
vậy khi cho sử dụng chữ “ giá” thì mặc nhiên họ đã có thể cho giá lên
hay xuống tuỳ theo chi phí bỏ ra. Thật quả là tiện lợi. Bộ
trưởng Bộ Giao thông Nguyễn Văn Thể xứng đáng là “nhà ngôn ngữ của năm”
khi đưa ra thuật ngữ vô nghĩa “ thu giá” đồng loạt cho các trạm BOT trên
toàn quốc sau khi có các phản ứng mạnh về các trạm thu phí BOT mọc lên
như nấm trên toàn quốc. Ông
Phùng Xuân Nhạ cũng hết sức biết thức thời cho ăn theo chữ “giá” đang
rất nóng khi hùng hồn tuyên bố cho thay “học phí” bằng “ Giá dịch vụ đào
tạo”. Thu
theo “Giá” thì giá dịch vụ đào tạo của ông Nhạ thì có thể sinh viên học
sinh phải cõng luôn chi phí cho giáo viên, công chức vốn được nhà nước
trả lương, chi phí điện nước, chi phí văn phòng phẩm, chi phí xây dựng
cơ sở... Và giá cũng sẽ thay đổi theo từng năm, từng học kỳ, từng quý,
hay từng tháng vì lạm phát, vì chi phí tăng. Ai cứ
cười ông Nhạ, ông thể ngô nghê về ngôn ngữ thôi là nhầm. Các ông quan
thượng thư ấy khôn ra phết khi biết cách tận thu cho nhà nước.
Chuyện lớn hoá nhỏ bằng trí trá ngôn từ Ngày
22 tháng 5, ông Đỗ Tấn Long, Trưởng phòng quản lý hệ thống thoát nước
(Trung tâm chống ngập TP) đã tuyên bố với báo chí rằng “ngoài 10 tuyến
ngập sâu thì 22 tuyến đường trên chỉ…'tụ nước' ”. Từ tụ nước được chế ra
để chỉ cho khu vực có mặt đường có nước tụ lại thấp hơn 10cm mà theo ông
Long đã có trong văn bản số 338/BXD - KTQH của Bộ Xây dựng. Thật
nực cười từ ngữ mới lạ được đưa ra nhằm làm cho vấn đề bớt nghiêm trọng,
giảm đi tính nghiêm trọng của việc ngập nước mỗi khi có một trận mưa lớn
ở Sài gòn. Họ đã tự “dễ dãi hoá” và “đơn giản hoá” công việc mà dân
chúng đang phải còng lưng đóng thuế trả lương cho họ. Ông
phó Chủ tịch UBND Thành phố đã nói “ ngập thì nói là ngập, không nói tụ
nước.” Nên sau đó cũng may là quan chức ở sở này còn biết rút lại lời mà
không giải thích vòng vo hơn nữa để làm trò cười cho thiên hạ khi như
khi quan chức ngoài trung ương giải thích chữ giá. Cục
Hàng không dân dụng Việt Nam ngày 26 tháng 5 cũng đã phát minh cụm từ “
bay chưa đúng giờ”. Cục phó Võ Huy Cường, cho biết nhằm hướng tới mục
tiêu để các dịch vụ hậu cần kỹ thuật ngày càng phục vụ hành khách tốt
hơn, hướng tới các chuyến bay đúng giờ (on-time performance), Cục không
dùng cụm từ "chậm, huỷ chuyến" (delay, cancel) nữa. Ông
Cường biết rằng dù bản chất không thay đổi, và để cho phù hợp với xu thế
của thế giới, cũng như bớt u ám nên mới phải thay đổi thuật ngữ. Chẳng
hiểu xu hướng thế giới là gì trong khi từ Âu sang Á hay từ Phi tới Mỹ
Latin họ vẫn chỉ dùng hai chữ Delay và Cancel cho các chuyến bay trễ hay
bị huỷ không đúng như lịch trình. Bay
trễ vẫn là trễ, huỷ chuyến vẫn là huỷ chuyến vì bản chất không thay đổi
được. Vậy mà tới giờ vẫn không có ông quan nào lên tiếng về việc thay
đổi thuật ngữ nhằm mục đích giảm nhẹ bản chất và lừa dối tình trạng
chuyến bay với người dân của hãng Hàng không quốc gia “ bay chưa đúng
giờ”.
Xảo ngôn Ngày
26 tháng 5, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khi nói về thuế tài sản trước Quốc
Hội đã cho biết “sẽ nghiên cứu theo hướng tạo công bằng xã hội, trên cơ
sở quản lý xã hội, định hướng thị trường, đảm bảo công khai, minh bạch
tài sản, đảm bảo công tác phòng chống tham nhũng; mục tiêu tăng thu ngân
sách là mục tiêu thứ yếu”. Tới
đây thì mức độ xảo ngôn đã đạt đến đỉnh. Muốn thu thuế từ người dân sở
hữu căn nhà giá 700 triệu trở đi để chống tham nhũng hàng ngàn tỷ thì
chống bằng cách nào khi ngân sách đang mục ruỗng, nợ công đã ở mức báo
động, quỹ bảo hiểm cũng đã cháy. Thà cứ thẳng thắn là ngân sách cạn kiệt
rồi vì tham nhũng nên cần có tiền để đảo nợ có khi lại còn dễ nghe hơn. Phó
chủ nhiệm Uỷ ban Ngân sách Quốc hội Đinh Văn Nhã trong ngày cuối cùng
của tháng 5 khi được hỏi về tính minh bạch của hệ thống ngân sách đã trả
lời rất hùng hồn: “Tôi cảm thấy là ngân sách của ta không còn gì là
không minh bạch nữa rồi, đã là đỉnh cao của quốc tế, đỉnh cao về minh
bạch. Truyền hình trực tiếp buổi thảo luận về dự toán ngân sách nhà nước
thì không còn gì là không minh bạch nữa.” Minh
bạch của Việt Nam đã ở đỉnh cao về minh bạch như thế thì làm gì có
chuyện tham nhũng để mà chống? Nếu đúng là như thế, thì nhà to, xe kềnh,
tài sản khủng chìm nổi đúng thật là do nuôi heo, làm chổi đót, chạy xe
ôm mà có. Còn các dự án thất thoát hàng ngàn tỷ, vốn đội lên hàng ngàn
lần, hay chỉ số minh bạch của Việt Nam đội sổ thế giới đúng là do lỗi cơ
chế hoặc là do phản động nó đưa tin thôi. Mở
đầu cho việc cho nước ngoài thuê đất 99 năm đang được bàn luận trong
những ngày cuối tháng 5, từ tháng 4 Thủ tướng kiến tạo đương nhiệm
Nguyễn Xuân Phúc đã tuyên bố khi cho phép lập đặc khu rằng “ bảo đảm
trật tự xã hội, không để “cò đất”, xã hội đen mua bán đất lộng hành trên
địa bàn.” Thật
quý hoá quá, thủ tướng đã lo chặn đầu việc cò đất - xã hội đen bất động
sản từ khi chưa có đặc khu, còn nhóm lợi ích có thâu tóm đất đai thì sẽ
không sao vì đâu có nằm trong nhóm có nguy cơ lộng hành. Tại
các phiên họp Quốc hội trong cuối tháng 5 và đầu tháng 6 bàn thảo Luật
Đặc khu trong đó có điều khoản cho thuê đất 99 năm. Ba điểm trọng yếu từ
Bắc tới Nam sẽ được giao cho ngoại bang sử dụng theo mô hình đặc khu của
Thâm Quyến dù họ chỉ cho thuê đất có 20-30 năm. Việt Nam chơi sang hơn
cho thuê luôn 99 năm. Chỉ
với một Formosa được thuê đất ở Hà tĩnh với giá bèo trong 70 năm mà
chính quyền đã chẳng làm gì được khi họ xả thải, đã vì bênh Formosa mà
mạnh tay đàn áp người dân biểu tình phản đối việc huỷ hoại môi trường
của nhà đầu tư. Vậy thì khi cho thuê đất tới 99 năm để hình thành đặc
khu với cơ quan hành chính riêng thì họ làm gì chính phủ đời thủ tướng
nào cũng không thể can thiệp. Từ
ngữ chuyên môn của nhà nước thống nhất là cho thuê đất 99 năm, nên nếu
muốn hiểu cho đúng thì phải hiểu đó là hình thức nhượng địa một cách tự
nguyện trong thời gian một thế kỷ. Dân tình, nhân sỹ trí thức có phản
đối gì thì đó đã là quyết định của chính phủ, chủ trương của Đảng … Đặc
khu sẽ vẫn cứ được hình thành! Có
xót xa không khi chỉ biết chép miệng như Khổng tử : Xảo ngôn loạn đức”. |