|
Calitoday
Nếu thu từ thuế đất giảm mạnh, ngân sách VN sẽ ‘treo mỏ’!
Thiền Lâm
Vào
năm 2018 này, ngân sách nhà nước sẽ lấy đâu ra tiền để nuôi đội ngũ gần
3 triệu công chức viên chức ‘còn đảng còn mình’ mà có ít nhất 30% trong
số đó ăn không ngồi rồi?
Vào trung tuần tháng Năm năm 2018, trong một cuộc báo cáo cho Uỷ ban
Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã phải thừa
nhận một sự thật mà đã bị giấu biệt vào năm 2017: dù tổng thu cân đối
ngân sách Nhà nước năm 2017 vượt 49,16 nghìn tỷ đồng so với số báo cáo
Quốc hội, vượt 76,48 nghìn tỷ so với dự toán, nhưng số tăng thu đạt được
chủ yếu không phải từ hoạt động sản xuất kinh doanh mà là nhờ tăng thu
từ tiền sử dụng đất (61,58 nghìn tỷ đồng so với dự toán), và một phần
khác từ thu cổ tức và lợi nhuận còn lại của doanh nghiệp nhà nước (15,19
nghìn tỷ đồng), tăng thu từ dầu thô (11,28 nghìn tỷ đồng so với dự
toán).
Vào năm 2017, Bộ Tài Chính đã tham mưu cho chính quyền âm thầm, hoặc lén
lút tăng thuế sử dụng đất phi nông nghiệp gấp 3-4 lần mà không thông báo
trước cho dân.
Trong cơ cấu thu ngân sách quốc gia, tiền thuế sử dụng đất chiếm khoảng
9%, tương đương khoảng 100 ngàn tỷ đồng. Nếu đồng loạt tăng thuế sử dụng
đất ở các tỉnh thành, ngân sách sẽ có thể “móc túi” dân gấp ít ra vài ba
lần con số trăm ngàn tỷ đó.
Năm 2017 lại là năm mà thị trường bất động sản ở Việt Nam được giới đầu
cơ cá mập lẫn đầu cơ nhỏ lẻ ‘đánh lên’ ở nhiều tỉnh thành.
Đó cũng là bối cảnh mà có đến 80 – 90% kẻ mua người bán đất là nhằm mục
đích đầu cơ chứ không phải để ở. Hồ sơ mua bán đất chồng chất như núi ở
các văn phòng đăng ký đất đai và cơ quan thuế, mà do đó đã giúp cho Tổng
cục Thuế một năm bội thu.
Nhưng ngoài ‘thành tích’ thu thuế đất, kết quả từ khối sản xuất kinh
doanh lại tồi tệ hơn bao giờ hết.
Một đánh giá của Uỷ ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội cho biết thu
từ sản xuất kinh doanh của 3 khu vực doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngoài và kinh tế ngoài quốc doanh trong khoảng 3 năm
liền kề đều thấp hơn so với dự toán với mức khá lớn và đều thấp hơn số
ước thực hiện đã báo cáo Quốc hội.
Mặc dù Uỷ ban Tài chính – Ngân sách không nêu cụ thể thực trạng ‘thấp
hơn’ là bao nhiêu, nhưng một số chuyên gia đã ước tính tỷ lệ thu từ khối
doanh nghiệp nhà nước và kinh tế ngoài quốc doanh chỉ đạt khoảng 80 -85%
so với dự toán – tức thấp hơn rất nhiều so với kết quả của những năm
trước.
Riêng khối doanh nghiệp đầu tư nước ngoài – một trong những niềm tự hào
lớn nhất của ngành thuế Việt Nam trong nhiều năm qua – cũng rơi vào số
phận hụt thu có thể lên đến 7% trong năm 2017.
Kết quả thu ngân sách trở nên khả quan bất ngờ đã lý giải một động thái
xảy ra trước đó mà đã bị dư luận nghi ngờ: tại kỳ họp quốc hội tháng 10
– 11 năm 2017, bất chấp tình trạng hụt thu ngân sách chưa từng có vào
thời điểm đó, Quốc hội vẫn mạnh tay dự toán chi ngân sách năm 2018 lên
đến hơn 1,5 triệu tỷ đồng. Sang tháng 12/2017, Chính phủ bất ngờ công bố
thương vụ bán vốn nhà nước tại Tổng công ty Rượu bia – nước giải khát
(Sabeco), thu được chẵn 5 tỷ USD, tương đương 110.000 tỷ đồng, đồng thời
được hệ thống tuyên giáo đảng và báo chí nhà nước đồng thanh hoan ca
rằng đó là một thành tích “ngoài mong đợi”. Sau đó, Ủy ban thường vụ
quốc hội đưa vụ bán Sabeco vào chương trình nghị sự của mình và lên kế
hoạch “chia chác” cho các phần đầu tư phát triển và chi thường xuyên
(chủ yếu chi trả lương cho công chức viên chức).
Tinh thần và hành động đầy tự tin trên của Quốc hội hẳn đã được phía
chính phủ “bắn tin” trước đó từ “điệp vụ” bán vốn Sabeco được 5 tỷ USD,
và do đó giúp các cơ quan này tạm thời bớt lo lắng việc tìm đâu ra tiền
để chi trả lương cho các quan chức đảng và chính quyền.
Như vậy, rất nhiều khả năng “điệp vụ” bán Sabeco đã khiến kết quả thu
ngân sách tăng đột biến và mang lại thành tích lớn cho “chính phủ kiến
tạo” của ông Nguyễn Xuân Phúc lẫn cho cá nhân ông ta.
Nhưng nếu không tính đến phần bán vốn Sabeco thì kết quả thu ngân sách
năm 2017 ra sao?
Phép trừ đơn giản nhất cho thấy kết quả thu nhân sách năm 2017 chỉ là
1.173 ngàn tỷ đồng (1.283 ngàn tỷ trừ 110 ngàn tỷ), chỉ đạt 96,8% dự
toán thu đầu năm 2017, nếu không tính đến 110.000 tỷ đồng thu được từ
bán vốn nhà nước tại Sabec |