CALITODAY
Vì sao báo nhà nước im bặt vụ ‘Mobifone mua AVG’?
Thiền Lâm
Việt Nam – Cali Today News – Một
hiện tượng truyền thông đặc biệt cần mổ xẻ đang diễn ra: hai ngày sau
khi Văn phòng Trung ương Đảng có công văn số 6106-CV/VPTW ngày 8/3/2018
về việc xử lý vụ Tổng Công ty Viễn thông Mobifone mua 95% công ty cổ
phần Nghe nhìn Toàn Cầu (AVG), đã chẳng có một làn sóng hay phong trào
truyền thông nào về vụ việc đầy hứa hẹn trở thành “đại án quốc gia” và
hấp dẫn người đọc này.
Ngoài bản tin ngắn gọn dẫn lại nội dung chính của công văn số 6106, hầu
hết các tờ báo nhà nước đều không “hài” thêm chi tiết nào khác, cho dù
báo chí đã được chính quyền cung cấp cho công văn số 6106 như một thông
điệp “bật đèn xanh” để đưa tin. Bầu không khí im bặt ấy là bất thường,
nếu so sánh với con sóng báo nhà nước vừa đưa in vừa viết bài bình luận
sôi dộng về những vụ việc và vụ án trong chiến dịch “đốt lò” của Tổng bí
thư Trọng, đặc biệt vào cuối năm 2017, đầu năm 2018, và đặc biệt hơn cả
là không biết bao nhiêu bài viết cùng bình luận về phiên tòa xử Đinh La
Thăng – Trịnh Xuân Thanh. Vào
trung tuần tháng 12/2017, một số tờ báo nhà nước còn ẩn dụ “Điểm trùng
hợp trên đường công danh 2 ông Lê Nam Trà – Cao Duy Hải” theo cách “bổ
nhiệm cùng ngày” và “chuyển công tác, đi chữa bệnh cùng năm”, chẳng hạn
như “Ngày 21.4.2015, khi ông Lê Nam Trà được bổ nhiệm giữ chức Chủ tịch
HĐTV thì ông Cao Duy Hải được bổ nhiệm giữ chức Tổng giám đốc Tổng công
ty MobiFone thay ông Trà. Chỉ hơn 2 năm sau, sau khi ông Lê Nam Trà
chuyển công tác khỏi MobiFone, tới lượt ông Cao Duy Hải xin phép nghỉ ốm
để chữa bệnh”. Hiện
tượng báo chí nhà nước im bặt khi nổ ra vụ “Mobifone mua AVG” đã gián
tiếp cho thấy chiến dịch sử dụng truyền thông để “PR” cho mục đích thanh
tra – điều tra và xử lý vụ này đã không thành công, hoặc nói cách khác
là bước đầu thất bại, nếu so sánh với “công tác tuyên truyền” ở vụ Trịnh
Xuân Thanh vào quý 3 năm 2016. Vào
giữa năm 2016, Văn phòng Trung ương Đảng đã có một văn bản truyền đạt
chỉ đạo “việc cần làm ngay” của Tổng bí thư Trọng về xử lý vụ chiếc xe
hơi Lexus của Phó chủ tịch Hậu Giang Trịnh Xuân Thanh, mở đường cho
chiến dịch truy buộc ông Thanh khiến Thanh phải bỏ trốn sang Đức. Văn
bản này được phổ biến rộng rãi cho các báo để ngay sau đó, đã diễn ra
một phong trào rầm rộ “đấu tố” Trịnh Xuân Thanh trên mặt báo chí. Cho dù
không bao lâu sau đó Trịnh Xuân Thanh đã “ra đi tìm đường cứu nước” ở
Đức, có thể cho rằng Tổng bí thư Trọng đã ít nhiều thành công trong việc
chỉ đạo “đấu tố” Thanh. Có
một chi tiết có thể lý giải không khí im bặt của báo nhà nước trước vụ
“Mobifone mua AVG”: công văn số 6106 có đoạn “Ban Bí thư cho rằng, đây
là một vụ việc rất nghiêm trọng, phức tạp, nhạy cảm, dư luận xã hội đặc
biệt quan tâm”. Cần
lưu ý, từ “nhạy cảm” – được dùng trong công văn trên, nhưng đã không
hiện diện trong kết luận kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra trung ương về
những sai phạm bị coi là “rất nghiêm trọng” của ông Đinh La Thăng vào
lúc ông Thăng còn là chủ tịch hội đồng thàn viên Tập đoàn Dầu khí Việt
Nam (PVN), cho dù vào lúc công bố kết luận này thì Đinh La Thăng vẫn còn
là ủy viên bộ chính trị. Một
lần nữa, trong báo giới Việt Nam xì xầm tục ngữ “trâu bò đánh nhau”… Cũng
đã từ lâu, đó là câu cửa miệng lan truyền trong báo giới khi đề cập đến
những vụ việc “nhạy cảm chính trị” – loại vụ việc mà nếu không bị chỉ
đạo phải đăng thì cách tốt nhất là báo chí “im cho nó lành”, kẻo không
lại “ruồi muỗi chết”. Còn
vào lần này, sắc thái nào đủ “nhạy cảm chính trị” mà đã khiến báo chí
nhà nước phải “im cho nó lành”, hoặc ít ra cũng tạm ngưng đưa tin để chờ
tín hiệu mới “chắc ăn” hơn? Từ
“nhạy cảm” trong công văn số 6106 càng như thể xác nhận “đánh nhau lớn”,
hiển thị bởi một cái tên đã trở thành rất quen thuộc trong thương trường
và cả chính trường Việt Nam: bà Nguyễn Thanh Phượng – con gái ruột của
cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Sự
khác biệt của vụ “Mobifone mua AVG” giữa quá khứ và hiện tại là vào năm
2017, chỉ có những quan chức như Lê Nam Trà, Cao Duy Hải, Phạm Nhật Vũ,
Nguyễn Bắc Son… bị “gọi tên”, thì nay có cả Nguyễn Thanh Phượng – theo
một bài viết đậm đà tố chất “tin nội bộ” xuất hiện trên mạng xã hội chỉ
3 ngày trước khi xuất hiện chỉ đạo của Ban bí thư yêu cầu xử lý vụ
“Mobifone mua AVG”. Thậm
chí, bài viết trên còn khẳng định bà Nguyễn Thanh Phượng là “chủ mưu”
của vụ việc này. Cũng
còn một cách lý giải khác về sự im ắng của báo nhà nước trước vụ
“Mobifone mua AVG”: Ban Tuyên giáo trung ương chỉ đạo “không đưa tin
thêm” mà có thể bằng vào lý do “chờ công bố kết quả thanh tra”, hoặc
được ngầm hiểu “chờ kết quả điều tra của công an”.
Nhưng nếu báo chí im bặt là do Ban Tuyên giáo cấm đoán, tại sao các tờ
báo lại được cung cấp công văn số 6106 như một tín hiệu bật đèn xanh để
“làm tới đi”? |